اثربخشی آموزش بر اساس «الگوی اعتقاد بهداشتی» بر ادراک بیماری و کیفیت تنفسی بیماران در بیماران مبتلا به آسم

بیماران مبتلا به آسم ادراک ضعیفی از بیماری خود دارند که به نظر می رسد کیفیت تنفسی آن ها را نیز تحت تاثیر قرار می دهد. هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی آموزش بر اساس "الگوی اعتقاد بهداشتی" بر ادراک بیماری و کیفیت تنفسی بیماران مبتلا به آسم بود.

روش پژوهش نیمه تجربی با طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش، شامل بیماران مبتلا به آسم مراجعه کننده به بیمارستان شهید فیاض بخش تهران در سال 1399 بودند. از میان آن ها 30 تن به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و با گمارش تصادفی در 2 گروه مداخله و کنترل قرار گرفتند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه جمعیت شناختی، "پرسشنامه ادراک بیماری" (Illness Perception Questionnaire) و "پرسشنامه تنفسی سنت جورج" (St. George Respiratory Questionnaire) بود. روایی محتوای ابزارها به روش کیفی و پایایی به روش همسانی درونی با محاسبه ضریب آلفا کرونباخ اندازه گیری شد. پس از اجرای 6 جلسه آموزش برای گروه مداخله، داده ها در  نرم افزار اس پی اس اس نسخه 24 تحلیل شد. 

اثر گروه (69/16=F)، زمان (97/176=F) و اثر تعاملی زمان*گروه ها (43/129=F) برای متغیر ادراک بیماری در سطح 01/0 معنادار بود (001/0=P). اثر گروه (19/20=F) در سطح 05/0 (013/0=P) و زمان (14/163=F) و اثر تعاملی زمان*گروه ها (65/104=F) برای متغیر کیفیت تنفسی بیماران در سطح 01/0 معنادار بود (001/0=P).

آموزش بر اساس"الگوی اعتقاد بهداشتی" بر بهبود ادراک بیماری و کیفیت تنفسی بیماران در بیماران مبتلا به آسم موثر بود. لذا به مسیولین و متخصصان سلامت پیشنهاد می شود که در کنار درمان های پزشکی، زمینه آموزش مداخلات رفتاری نظیر  استفاده از "الگوی اعتقاد بهداشتی" را برای بیماران مبتلا به آسم فراهم سازند.