تحلیل محتوای کتاب های درسی دوره متوسطه اول ایران برمبنای مربع ایدئولوژیک ون دایک

برنامه درسی عمدتا به دو صورت آشکار و پنهان درصدد انتقال ارزشها ، هنجارها وباورهای نظام های اجتماعی قدرتمند همچون سیاست و مذهب به نسل جوان است. هدف تحقیق حاضر تحلیل محتوای کتاب های درسی دوره متوسطه اول ایران برمبنای تحلیل ایدیولوژیک ون دایک می باشد. بر این اساس محققان از طریق روش اسنادی به جمع آوری داده ها پرداختند. داده ها شامل دروس منتخب کتاب های فارسی و مطالعات اجتماعی پایه نهم بود که ازطریق شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. یافته های تحقیق نشان داد مولفان در هر دو کتاب برای انتقال گفتمان ایدیولوژیک از انواع محورها و راهبردها در ساختار گفتمانی متن سود جسته اند. هم چنین راهبرد قطبی سازی بیش از سایر راهبردها مورد استفاده قرار گرفته است. دیگر یافته تحقیق آشکار ساخت  در هر دو کتاب تاکید مولفان بر ارایه اطلاعاتی است که مشتمل بر صفات مثبت درباره خود و صفات منفی در باره دیگران است.  علاوه بر این، یافته ها مبین آن است که در کتاب فارسی فضای متن عمدتا مبتنی بر استفاده از رویکرد حماسی - هیجانی است ، در حالی که  در کتاب مطالعات اجتماعی عمدتا نقش منفی بیگانگان برجسته سازی می شود.  در حالی که این یافته ها به خوبی تسلط گفتمان ایدیولوژیک را بر متن کتاب درسی به نمایش می گذارد طبعا ساختار متمرکز نظام آموزشی ایران اجازه تغییر در اهداف برنامه درسی آشکار وپنهان فعلی را نمی دهد.