تبیین وجود واحد ذات مظاهر بر اساس تعلیقات امام خمینی (ره) بر مصباح الانس

مفتاح الغیب صدرالدین قونوی، نخستین اثری است که رسما در علم عرفان نظری نوشته شده است و مصباح الانس اثر شمس الدین فناری نیز شرحی تفصیلی در این زمره است که در استدلالی کردن مباحث عرفانی سهم بسزایی دارد. عارفانی چون امام خمینی از جمله محققانی هستند که تعلیقات آنها در تبیین و ایضاح مقاصد مصباح الانس، بسیار مفید بوده است. اما این جستار به دنبال تبیین وجود واحد ذات مظاهر بر اساس تعلیقات امام خمینی (ره) بر مصباح الانس است؛ بدین معنا که با استفاده از اصولی چون ظاهر و مظهر، موثر و متاثر و وجوب بالذات و بالغیر، وحدت شخصی وجود و مشکک و ذومراتب بودن مظاهر آن، بررسی می شود تا با طرح این اصول، ثابت شود که ظاهر، واجب و موثر حقیقی و بالذات، حق تعالی است و بقیه موجودات، مظاهر و مجالی او هستند و لذا تنها یک وجود واحد به وحدت شخصی هست که همان حق تعالی است. ارزیابی، تحلیل و نقد آرای امام از اهداف این پژوهش است.