شناسایی و تحلیل ابعاد خدمت ناب در راستای افزایش بهره وری با استفاده از نظریه داده بنیاد

بسیاری از روش های ناب منتسب به بخش تولیدی هستند که در آن یک محصول ملموس وجود دارد. بنابراین، مفاهیم و روش های ناب قبل از استفاده در فرآیندهای خدماتی باید ارزیابی مجدد شوند. به کارگیری اصول تفکر ناب در سازمان های خدماتی، از طریق کاهش اتلاف ها، بستر مناسبی را برای افزایش بهره وری در این سازمان ها ایجاد می کند. هدف پژوهش حاضر، شناسایی ابعاد خدمت ناب برای ارتقای بهره وری خدمات، با بهره گیری از متدولوژی نظریه داده بنیاد است. برای استخراج داده ها با استفاده از نظریه داده بنیاد، از دو منبع استفاده شد: مرور ادبیات موجود در زمینه خدمت ناب و مصاحبه با 32 نفر از اعضای هیات علمی صاحب نظر در زمینه خدمت ناب و خبرگان این حوزه در صنایع خدماتی مطرح کشور. پس از کدگذاری داده ها بر اساس رویکرد نظریه داده بنیاد استراوس و کوربین، 30 مفهوم و 7 مقوله استخراج گردید. حاصل کار شناسایی ابعاد خدمت ناب به همراه عوامل فرعی پشتیبان است. در این مطالعه برای اولین بار است که ابعاد خدمت ناب و شاخص های آن شناسایی شده اند. نتایج نشان می دهد که فاکتورهای نیروی کار، مشتری، مدیریت، سیستم اطلاعات، بهبود مستمر، فن آوری و مدیریت عملیات می توانند باعث ارایه خدمت ناب شده و به عنوان ابعاد خدمت ناب در نظر گرفته شوند. به کارگیری این فاکتورها در سازمان های خدماتی می تواند به مدیران این واحدها کمک کند تا مدیریت خدمات را هرچه ناب تر یعنی با اتلاف ها و هزینه های کمتر و درنتیجه آن با بهره وری بالاتر به انجام رسانند.