راهبرد مطلوب در واگذاری اراضی دولتی در اقتصاد اسلامی: رهیافتی از نظریه بازی ها

در نظام حقوقی و اقتصادی اسلام، سازوکار دقیقی برای بهره برداری از زمین تعریف شده است. دسته بندی اراضی در کنار شیوه های انعطاف پذیری که دولت برای واگذاری آن ها در اختیار دارد، این سوال را به همراه داشته که مطلوب ترین شیوه برای واگذاری اراضی دولتی بر مبنای نظام حقوقی و اقتصادی اسلام کدام است؟ بر این اساس هدف از پژوهش حاضر یافتن یک راهبرد مطلوب برای واگذاری اراضی دولتی در چارچوب مذکور است. روش مورد استفاده در این مقاله نظریه بازی هاست که بازیگران اصلی آن دولت به عنوان متولی مدیریت زمین و متقاضیان دریافت زمین اعم از افراد حقیقی و حقوقی هستند که هر یک اهداف و استراتژی های متفاوتی را دنبال می کنند. برای یافتن راهبرد مطلوب از مفهوم تعادل نش استفاده شده است که در آن هیچ یک از بازیگران تمایلی به انحراف از وضعیت موجود نخواهند داشت. نتایج تحقیق مبتنی بر دو سناریوی بالاتر بودن سود فعالیت های مولد و مفید اقتصادی نسبت به فعالیت های سوداگری و عکس آن، دلالت بر آن دارد که واگذاری زمین در مقابل دریافت مالیات متناسب با سطح تولید، بهترین شیوه برای دولت اسلامی است که اولا سطح بالایی از درآمد پایدار را به همراه خواهد داشت، ثانیا حمایت بسیار خوبی از فعالیت های مولد اقتصادی به همراه داشته و نهایتا اینکه از فعالیت های سفته بازانه جلوگیری می کند.