اندازه گیری اقتصاد نامشهود در ایران کاربرد روش نهاده نیروی کار

پوشش کامل تولید فعالیتهای اقتصادی در هر کشور زمینه مورد نیاز برای تضمین کیفیت حسابهای ملی و برآورد جامع تولید ناخالص داخلی محسوب میشود؛ اما فعالیتهای بسیاری به دلایل متعدد و با عنوان اقتصاد نامشهود، در محاسبات مربوط به تولید ناخالص داخلی اندازه گیری نمیشوند. محدودیتهای آماری موجود در ایران، پژوهشگران را به سوی استفاده از مدلهای کلان (در برگیرنده مفروضات سادهسازی بسیار و غیرقابل تعدیل)، برای برآورد اقتصاد نامشهود هدایت کرده است، روش هایی که مبتنی بر نظام حسابهای ملی محسوب نمیشوند. بنابراین، در این مقاله به منظور تطابق با نظام حسابهای ملی و ارایه برآوردهای قابل اتکا، برای نخستین بار، از روش نهاده نیروی کار برای اندازه گیری اقتصاد نامشهود استفاده شده است. این محاسبات بر مبنای درآمد نیروی کار بهعنوان یکی از نهاده های اصلی فعالیتهای اقتصادی و نسبت ارزش افزوده به جبران خدمات کارکنان در هر یک از فعالیتهای اقتصادی صورت میگیرد. بر اساس یافته های این پژوهش، برآورد سهم اقتصاد نامشهود از اقتصاد جامع ایران در سالهای 1390 و 1395 ،به ترتیب برابر با 13 و 28 درصد بوده است.