بررسی خصوصیات محرک رشدی جدایه های بومیAzotobacter و تاثیر تلقیح آنها در شرایط تنش شوری بر رشد ذرت

بخش زیادی از خاک های ایران دارای درجات مختلفی از شوری بوده بطوریکه تولید محصول در این شرایط تنشی دارای محدودیت زیادی است. باکتری Azotobacter می تواند رشد گیاهان را توسط ساز و کارهای مختلف تحریک نمایند. تلقیح گیاهان با جدایه های برتر بومی این باکتری که با مناطق شور سازگار هستند ممکن است تحمل گیاه به تنش شوری را افزایش دهد. در این مطالعه، 20 جدایه Azotobacter بومی خاک های ایران از نظر توانایی حل کنندگی فسفات های نامحلول، آزادسازی پتاسیم، تولید اکسین و سیدروفور مورد بررسی قرار گرفتند. توانایی تحمل به شوری جدایه ها در محیط کشت باکتری و در هدایت الکتریکی 10، 20، 30، 40 و 50 دسی زیمنس بر متر بررسی شد. شش جدایه منتخب در سه سطح شوری در قالب آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح بلوک کامل تصادفی و در سه تکرار بر رشد ذرت در شرایط گلخانه ای بررسی شدند. تنش شوری از طریق آبیاری با آب دارای هدایت الکتریکی 36/0 (آب معمولی)، 3 و 6 دسی زیمنس بر متر اعمال شد. نتایج آزمایشگاهی نشان داد که جدایه های Az63، Az69 و Az70 موثرترین جدایه ها از نظر توانایی حل کنندگی فسفات ها، آزادسازی پتاسیم و تولید سیدروفور بودند. همه جدایه ها در هدایت الکتریکی 10 و بیشتر جدایه ها در 20 دسی زیمنس بر متر به خوبی رشد کردند و دو جدایه Az22 و Az66 دارای توانایی رشد در 50 دسی زیمنس بر متر نیز بودند. نتایج آزمون گلخانه ای نشان داد که تلقیح با Az69 در حالت آبیاری با آب معمولی نسبت به شاهد بدون تلقیح، وزن خشک بلال را 64 درصد افزایش داد. تلقیح اثر معنی داری بر شاخص های رشد ذرت در حالت آبیاری با آب دارای هدایت الکتریکی 3 و 6 دسی زیمنس بر متر نداشت. در این پژوهش جدایه Az69 برای بررسی های تکمیلی انتخاب شد.