تحلیل شیوه عاشورانگاری در تاریخ طبری بر اساس نظریه هوش داستانی رندال

عاشورانگاری نوعی تک‌نگاری تاریخی است که در آن به جریان شهادت امام حسین (ع) و یاران او از آغاز تا پایان پرداخته میشود. ابن جریر طبری از مورخان اهل سنت در قرن چهارم هجری است که در کتاب «تاریخ الامم و الملوک» بدون هیچ‌گونه داوری واقعه عاشورا را به نقل از منابع خود آورده است. هدف از پژوهش حاضر تحلیل روایت‌شناختی عاشورانگاری در تاریخ طبری براساس نظریه هوش داستانی «رندال» است.

روش پژوهش توصیفی-تحلیلی است.

در روایت‌شناسی عاشورانگاری، تحلیل روایت و نظم حاکم بر گزارش واقعه عاشورا با قالب‌‌بندی و پی گرفتن رخدادها مورد توجه قرار گرفته است. از دیدگاه «رندال» هوش داستانی در گرو کاربست مجموعه ای از راهکارهای روایی ازجمله پیرنگ‌پردازی، شخصیت پردازی، روایت‌‌پردازی و درون‌مایه ‌پردازی است.

پیرنگ‌‌پردازی طبری در سیر اصلی حکایت و حلقه های علی - معلولی نقش داشته و کشمکشهای درونی و جسمانی موجود در روایات باعث استحکام پیرنگ شده است. توصیف مستقیم و غیرمستقیم او از شخصیتهای واقعه و نقل زنجیره خاصی از حماسه آفرینیها و درونمایه های اعتقادی و اخلاقی حاکی از توانایی داستانی طبری در انتخاب و نقل رخدادهای عاشوراست.