مدل ساختاری عملکرد تحصیلی بر اساس تحلیل رفتگی آموزشی و درگیری تحصیلی با میانجی گری تفکر انتقادی در دانش آموزان مقطع متوسطه استان آذربایجان شرقی

این پژوهش به منظور تعیین رابطه تحلیل رفتگی آموزشی و درگیری تحصیلی از طریق متغیر میانجی گری (تفکر انتقادی) با عملکرد تحصیلی دانش آموزان صورت گرفت.

پژوهش حاضر از حیث هدف کاربردی و بر اساس نحوه گردآوری داده ها، توصیفی از نوع همبستگی (در قالب مدل معادلات ساختاری) می باشد. جامعه آماری مورد بررسی در این مطالعه عبارت است از کلیه دانش آموزان پسر دوره دوم مقطع متوسطه شاخه نظری استان آذربایجان شرقی که در سال تحصیلی 1398-1397 مشغول به تحصیل بودند. حجم نمونه آماری برآورد شده از جامعه مذکور عبارت از 18 کلاس بود (معادل 382 نفر)که با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه فرسودگی تحصیلی برسو و همکاران (1997)، پرسشنامه درگیری تحصیلی زرنگ (1391) و پرسشنامه تفکر انتقادی ریکتس (2003) استفاده گردید. 

نتایج نشان داد متغیر درگیری تحصیلی با میزان اثر 747/0 و سطح معنی داری 0001/ 0، با متغیر تفکر انتقادی رابطه مثبت و معنی داری دارد؛ متغیر تحلیل رفتگی آموزشی با میزان اثر 143/ 0- و سطح معنی داری 002/ 0 ، با متغیر تفکر انتقادی رابطه منفی و معنی داری دارد؛ متغیر تحلیل رفتگی آموزشی با میزان اثر 594/ 0 - و سطح معنی داری0001 /0، با متغیر عملکرد تحصیلی دانش آموزان رابطه منفی و معنی داری دارد؛ متغیر تفکر انتقادی با میزان اثر 253 /0 و سطح معنی داری 0001/ 0 ، با متغیر عملکرد تحصیلی دانش آموزان رابطه مثبت و معنی داری دارد و متغیر درگیری تحصیلی با میزان اثر 319 /0 و سطح معنی داری 0001/ 0، با متغیر عملکرد تحصیلی دانش آموزان رابطه مثبت و معنی داری دارد. متغیر های درگیری تحصیلی، تفکر انتقادی و تحلیل رفتگی آموزشی به ترتیب دارای بیشترین اهمیت برای بهبود عملکرد تحصیلی دانش آموزان است. 

برای ارتقاء و بهبود عملکرد تحصیلی باید میزان درگیری تحصیلی دانش آموزان را افزایش داد و با برنامه ریزی و کاربست راه کار های اساسی از تحلیل رفتگی تحصیلی دانش آموزان جلوگیری و تفکر انتقادی را در دانش آموزان ایجاد و نهادینه کرد.