افزایش تظاهر برخی از ژن های دخیل در مسیر بیوسنتز دایوسجنین در شنبلیله (Trigonella foenum-graecum L.) تیمار شده با سطوح مختلف ملاتونین تحت تنش شوری

دایوسجنین (Diosgenin) یکی از مهم‌ترین ترکیبات دارویی جهان محسوب می شود؛ با این وجود اطلاعات اندکی درباره مسیر بیوسنتز این متابولیت ارزشمند در شنبلیله در دسترس است. با توجه به اهمیت تولید بیشتر دایوسجنین، کاربرد محرک های مختلف با هدف افزایش تولید آن، یک موضوع تحقیقاتی جذاب به شمار می رود. این پژوهش با هدف افزایش تظاهر برخی از ژن های دخیل در مسیر بیوسنتز دایوسجنین در گیاهان شنبلیله تیمار شده با تنش شوری و سطوح مختلف ملاتونین انجام شد. تیمارهای این آزمایش شامل سطوح مختلف شوری (صفر، 150 و 300 میلی مولار)، ملاتونین (صفر، 30، 60 و 90(ppm  و اثرات متقابل سطوح مختلف تنش شوری و ملاتونین بود. تظاهر ژن های Cycloartenol synthase، 26-o-Beta glucosidase و C4-demethylase در تیمار شوری 150 میلی مولار و ترکیب با ppm60 ملاتونین، به‌ترتیب هفت، پنج و چهار برابر نسبت به تیمار شاهد افزایش یافت، درحالی که تظاهر ژن های C22-hydroxylase و Δ7-reductase تحت تاثیر همه تیمارهای آزمایشی پایین بود (کاهش یافت). در مجموع نتایج تحقیق حاضر نشان داد که کاربرد سطوح مختلف ملاتونین در گیاهان تیمار شده با تنش شوری و گیاهان شاهد، قادر خواهد بود تا به عنوان یک محرک عملکردی مناسب، تظاهر ژن های دخیل در مسیر بیوسنتز دایوسجنین را افزایش دهد. نتایج این پژوهش در مهندسی مسیر این متابولیت ارزشمند دارویی کاربرد دارد