بررسی تطبیقی مثل های مربوط به حیوانات در کردی کنگاوری و فارسی از منظر معنی شناسی شناختی

مثل ها بخشی از زنجیره های زبانی هستند که ماهیتی استعاری دارند و لازم است بر اساس نظام شناختی انسان مورد مطالعه قرار گیرند. در این پژوهش 41 مثل کردی کرمانشاهی (گونه کنگاوری) مربوط به حیوانات و متناظرهای فارسی آنها، به شیوه میدانی گردآوری شدند که از آن میان 7 نمونه به عنوان نماینده طبقات به دست آمده بر اساس مکانیزم های شناختی استعاره و مجاز در چارچوب انگاره «استعاره زنجیره بزرگ» (لیکاف و ترنر، 1989) و الگوهای پیشنهادی (مندوزا و دیاز، 2002) در خصوص تعامل میان مجاز و استعاره مورد بررسی قرار گرفتند و با متناظر های فارسی مستخرج از فرهنگ امثال و حکم دهخدا (1374) مقایسه شدند. یافته های پژوهش ثابت می کند که در مثل های کردی، استفاده از حیوان نام ها به دلیل زیست بوم منطقه و نیز پیشه اصلی ساکنان که کشاورزی و دام پروری است، نسبت به متناظر های فارسی خود برجسته تر و بیشتر است. همچنین در مثل هایی که در آنها حیوان نقش اصلی را ایفا می کند، از استعاره مفهومی «انسان حیوان است» برای درک ویژگی های انسانی از طریق صفات حیوانی استفاده می شود. در نهایت، به نظر می رسد که با وجود اختلافات فرهنگی میان گویشوران دو زبان در خلق مثل ها، از ساز و کار شناختی یکسانی برای درک مثل ها استفاده می شود و این امر تاییدی است بر وجود «جهانی ها»ی زبان.