شناسایی و ارائه مدل عوامل فردی موثر بر توسعه رفتار شهروندی سازمانی (مطالعه موردی: ستاد مرکزی سازمان انتقال خون ایران)

تغییرات سریع، رقابت جدی و لزوم افزایش بهره وری، سازمان ها را نیازمند به کارکنانی نموده است که فراتر از وظایف شغلی خود عمل نمایند که به آن "رفتار شهروندی سازمانی" گفته می شود. یکی از عوامل موثر بر توسعه این رفتارها عوامل فردی می باشد. تحقیق حاضر با هدف شناسایی این عوامل در ستاد مرکزی سازمان انتقال خون ایران انجام شده است. 

این پژوهش با رویکرد کاربردی بوده که در دو بخش کیفی و کمی انجام شده است. در بخش کیفی خبرگان و متخصصان به تعداد 13 نفر که به روش کاملا هدفمند انتخاب شده بودند، جامعه آماری پژوهش را تشکیل و برای تحلیل داده ها از نرم افزار 2020 MAXQDA- استفاده گردید. در بخش کمی، جامعه آماری پژوهش را کارکنان ستاد مرکزی سازمان انتقال خون ایران به تعداد 210 نفر تشکیل داده که به صورت تصادفی ساده نمونه گیری شدند.

در مورد عوامل فردی، نتایج نشان داد که به ترتیب شخصیت (بار عاملی 94/0)، رضایت شغلی (بار عاملی 93/0)، وجدان کاری (بار عاملی 87/0)، تعهد سازمانی (بار عاملی 84/0)، انگیزش (77/0) و مهارت های ارتباطی (بار عاملی 71/0) در توسعه رفتار شهروندی سازمانی موثر بودند. نتایج تحلیل عاملی تاییدی مرتبه اول و دوم مدل عوامل فردی حاکی از مناسب بودن مدل اندازه گیری متغیرهای مربوطه بود.

جهت توسعه رفتار شهروندی سازمانی، مدیران سازمان انتقال خون ایران به عوامل شناسایی شده در تحقیق توجه داشته و با برگزاری دوره های آموزشی با محوریت شناخت جایگاه و اهمیت این رفتارها، در پیشبرد اهداف سازمان اقدام کنند.