تحلیل نقش کنشگران توسعه روستایی در ساماندهی مسکن روستایی (مورد مطالعه: روستاهای شهرستان زنجان با به کارگیری مدل چندموضوع- چندبازیگر)

موضوع مسکن روستایی فرآیندی نهادی-ساختاری است و حساسیت و اهمیت بسیاری دارد، به گونه ای که توفیق در آن ضرورتا در گرو مشارکت و تعامل تمامی ذی نفعان (شامل سه گروه حاضر، ناظر و مسیول) است. این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی به دنبال تبیین و تحلیل نقش کنشگران توسعه روستایی در ساماندهی مسکن روستا در شهرستان زنجان است. گردآوری داده ها با روش مطالعات میدانی و کتابخانه ای انجام شده است. جامعه آماری مورد مطالعه شامل 13 روستای نمونه در شهرستان زنجان با جمعیت 14075 نفر است که با فرمول کوکران، 374 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای تحلیل داده ها از تحلیل عاملی، مدل معادلات ساختای و مدل چندموضوع چندبازیگر با کمک نرم افزارهایSPSS ، Lisrel و Mactor استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان داد که  شاخص های قیمت زمین (665/0)؛ سهولت دریافت تسهیلات زیرساختی (743/0)؛ نوع مصالح ساختمانی (764/0)؛ و رعایت استاندارد طراحی نما و چیدمان (747/0) بیشترین ضریب اهمیت در ارتقاء کیفیت مسکن روستایی را دارند. بر مبنای مدل معادلات ساختاری، کنشگران بیشترین روابط علی را با شاخص مدیریتی (01/5) و شاخص کالبدی (82/4) داشته اند. براساس مدل چند موضوع چندبازیگر، کنشگران «بنیاد مسکن انقلاب اسلامی؛ دهیاری روستا و ساکنین روستا» با پیشران های «استحکام مسکونی؛ هزینه های اداری و مجوز ساخت؛ رعایت استاندارد طراحی نما و چیدمان؛ قیمت مسکن؛ صدور پروانه ساخت؛ حل دعاوی مسکن مشاع و سهولت دریافت تسهیلات زیرساختی» به عنوان عوامل اصلی در تحولات مسکن روستایی هستند. لذا برای توسعه مسکن روستایی، بهسازی کالبدی؛ توانمندسازی اقشار ضعیف روستا و تسهیل تملک قانونی زمین برای روستاییان ضروری است.