تعیین بیشینه ی آب دهی سیلاب با روش سطح پاسخ در زیرحوزه های دره رود استان اردبیل

مدیریت اندوخته های آب در حوزه ها بی تعیین کردن دقیق آب دهی سیلاب امکان پذیر نیست. این پژوهش با هدف تعیین کردن بیشینه ی سیلاب با دوره ی بازگشت های 10، 25، 50 و 100 ساله با شبیه ساز سطح پاسخ در زیرحوزه های دره رود (km212900) در استان اردبیل انجام شد. داده های آب دهی 16 ایستگاه آب سنجی در دوره ی 15 ساله (1394-1380) جمع آوری، و کم بودهای آماری در دوره ی مشترک با روش های وایازی میان ایستگاه های آب سنجی برطرف شد، و سیلاب با دوره ی بازگشت های گوناگون بررسی شد. ویژگی های گیتاشناسی موثر بر سیلاب (مساحت، شیب، ضریب شکل و ارتفاع متوسط، زمان تمرکز و شماره ی منحنی زیرحوزه ها) با نرم افزارهای آرک جی آی اس  10.2 و WMS7.1 استخراج شد. اندازه ی ضریب تبیین در دوره ی بازگشت های 10، 25، 50 و 100 سال به ترتیب 0/96، 0/97، 0/95 و 0/94 برآورد شد، که نشان دهنده ی دقت زیاد شبیه ساز در پیش بینی اندازه ی سیلاب با ویژگی های گیتاشناسی حوزه است. شاخص های ارزیابی شبیه ساز برای دوره ی بازگشت های 10، 25، 50 و 100 سال شامل ریشه ی میانگین مربع های خطا به ترتیب 20/99، 7/16، 29/05، 39/55، درصد خطای نسبی (ε) 52/7، 39/7، 45/1، 49/13، میانگین خطای مطلق 0/52، 0/45، 0/48، 0/55، ضریب باقی مانده ی جرم 0/28، 0/16، 0/56، 0/82 و کارآیی شبیه ساز 0/74، 0/85، 0/71 و 0/75 برآورد شد. نمودارهای پراکندگی نشان داد که پراکندگی نقطه های دور محور یک به یک برای همه ی دوره ی بازگشت ها و آب دهی ها بسیار مناسب بود. بر پایه ی آزمون تی تفاوت میان اندازه های پیش بینی شده و واقعی در دوره ی بازگشت های گوناگون در تراز اطمینان 1% معنی دار نشد. نتیجه های این پژوهش نشان داد که دقت روش سطح پاسخ برای برآوردکردن سیلاب در زیرحوزه های استان اردبیل مناسب است، اما دقت شبیه ساز با افزایش دوره ی بازگشت کمی کاهش می یابد.