تحصیلات و تغییر نگرش‎های اجتماعی- فرهنگی در آیینه پیمایش‎های ملی

از آنجا که نگرش‎ها وگرایش‎های مردم هم مقوم و هم بازنمای دگرگونی‎های فرهنگی و اجتماعی جامعه هستند، هر عاملی که قادرباشد به درک بهتر آنها کمک کند، مهم و قابل مطالعه هستند. به این دلیل بررسی رابطه تحصیلات با نگرش‎های اجتماعی- فرهنگی به عنوان موضوع اصلی این نوشتار انتخاب شد. برای تحلیل این موضوع از نظریه توسعه انسانی اینگلهارت و نقش آن در تحولات نگرشی بهره گرفته شد و اطلاعات موردنیاز از طریق تحلیل ثانویه یافته‌های چند پیمایش ملی به دست آمد. یافته‎ها حاکی از آن است که به موازات افزایش تحصیلات جهت‌یابی کنشگران انسانی در مورد مناسبات خانوادگی، احساس تعلق به جامعه ملی، الگوی مصرف رسانه‌ای، آگاهی سیاسی، دینداری، طرفداری ازحقوق زنان و محیط زیست و همچنین گرایش به مدارای اجتماعی به‎طور معناداری تغییر می‌کند. به این ترتیب می‌توان گفت افزایش تحصیلات یکی از منابع تفاوت‎های نگرشی و ارزشی است. در خاتمه، دلالت‎های فرهنگی- اجتماعی تغییرات تدریجی در نگرش‎ها و ارزش‎های کنشگران انسانی که به موازات افزایش تحصیلات رخ خواهد داد، بررسی شده است.