بررسی میزان کنترل دیابت و برخی عوامل مرتبط با آن در بیماران مراجعه کننده به کلینیک دیابت بیمارستان فاطمیه سمنان

به علت شیوع بالای دیابت و عوارض جدی آن و نیز به این علت که، HbA1c یکی از شاخص های قابل اندازه گیری و در دسترس جهت ارزیابی کنترل بودن یا نبودن دیابت است و نظر به اهمیت کنترل دیابت در پیش گیری از عوارض مزمن آن، در این مطالعه ضمن اندازه گیری میزان HbA1c و قند خون ناشتا در بیماران دیابتیک شهر سمنان، برخی عوامل مرتبط با کنترل دیابت و شرایط درمانی این بیماران نیز ارزیابی شده است. تحقیق به روش Analytic cross sectional بر روی 288 بیمار که در کلینیک دیابت بیمارستان فاطمیه صاحب پرونده بودند، از تاریخ 81/5/15 لغایت 81/6/15 صورت گرفت. ابتدا به روش مصاحبه، چک لیستی حاوی اطلاعات بیماران تکمیل گردید، سپس بیماران جهت نمونه گیری خون و اندازه گیری هموگلوبین(A1C (HbA1c و قند خون ناشتا (FBS) به آزمایشگاه معرفی شدند و در نهایت داده های به دست آمده توسط نرم افزار SPSS و با روش آماری Chi-square مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. از میان 288 بیمار، 7/46% مرد و 3/53% زن بودند. در 50% بیماران دیابتی، سابقه خانوادگی دیابت در بستگان درجه اول وجود داشت. در 17% سابقه خانوادگی درجه دوم و در 6% موارد هر دو خانواده درجه اول و دوم آن ها، دیابت داشتند. میانگین زمان ابتلا به دیابت، 7/8 سال محاسبه شد. متوسط قند خون ناشتا 33/203 و متوسط میزان HbA1c، 15/10 درصد بودند. فقط، 9/5% بیماران، میزان HbA1c کم تر از 9% داشتند و 2/14% آن ها میزان HbA1c بالای 11% را دارا بودند. در این مطالعه، رابطه ای بین سن، جنس، روش های مختلف درمانی «رژیم غذایی، داروی خوراکی، انسولین درمانی» با میزان HbA11c مشاهده نشد. در این مطالعه، بین HbA1c و FBS همبستگی مثبت (مستقیم) وجود داشت (000/0>p ‍و 486/0=r).
نتایج حاصله نشان می دهند که قند خون و میزان هموگلوبین A1c در اکثر بیماران مبتلای شهرستان سمنان در محدوده غیرقابل قبول قرار دارند و لذا کنترل دیابت این بیماران، ناکافی است و مقادیر این دو معیار با فاکتورهای دموگرافیک و نوع درمان به کار گرفته شده مرتبط نمی باشد؛ اما با توجه به نبود معیارهای لازم برای ارزیابی میزان رعایت دستورات درمانی یک مطالعه دقیق، با کنترل بیماران مورد نیاز است.