تبیین ابعاد و مولفه های تاثیرگذار بر اجرای آموزش پزشکی جامعه نگر از دیدگاه پزشکان خانواده دانشگاه علوم پزشکی ایلام: یک مطالعه کیفی

در دهه گذشته، تغییرات ساختاری به دنبال جامعه نگر کردن آموزش پزشکی نه تنها در متحول ساختن حرفه های پزشکی و مراقبت های بهداشتی موثر بوده، بلکه در مسایلی تاثیر داشته است که با رفاه و سلامت جامعه مرتبط است. تحقیقات اندکی درباره تدوین و اجرای برنامه های پزشکی جامعه نگر در ایران صورت گرفته است. تحقیق حاضر به تبیین ابعاد و مولفه های تاثیرگذار بر اجرای آموزش پزشکی جامعه نگر از دیدگاه پزشکان خانواده دانشگاه علوم پزشکی ایلام می پردازد.

این پژوهش با استفاده از رویکرد کیفی و روش تحلیل محتوا انجام شد. داده ها از طریق انجام مصاحبه نیمه ساختاریافته و راهنمای مصاحبه (interview guide) جمع آوری گردید. جامعه پژوهش شامل پزشکان خانواده شاغل در مراکز بهداشتی درمانی دانشگاه علوم پزشکی ایلام در سال 1398 بود که با توجه به سطح اشباع داده ها، 30 نفر با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. داده ها به روش تحلیل محتوای کیفی و روش بیرنینگهام و با استفاده از نرم افزار MAXQDA vol.10 بررسی گردید. اعتبار و اعتماد یافته های تحقیق با استفاده از روش های بررسی اعضا، غوطه وری محقق و چندبعدی بودن داده ها در معیار گوبا و لینکلن تضمین شد.

 از تجزیه وتحلیل متن مصاحبه ها، 121 کد اولیه، 41 زیرطبقه، 13 طبقه و 5 درون مایه اصلی تاثیرگذار بر اجرای آموزش پزشکی جامعه نگر «یگانه سازی مفهومی»، «اعتبار حرفه ای»، «چالش های حرفه ای»، «عرصه نمود» و «مواجهه با تعارضات واقعی» به دست آمد.

نتایج نشان داد، آنچه اکنون تحت عنوان آموزش پزشکی در حال آموزش است، در عمل با پاسخگویی جامعه و رسیدن مردم به سطح قابل قبول سلامت اجتماعی فاصله بسیاری دارد. ابعاد برخاسته از نظرات پزشکان خانواده در برنامه ریزی های آینده می تواند بخشی از نقایص موجود فعلی را جبران کند.