مقایسه اثربخشی آموزش توانبخشی شناختی و آموزش ذهن آگاهی مثبت نگر بر امید و پریشانی روانشناختی بیماران ماستکتومی شده مبتلا به افسردگی

ماستکتومی نقش مهمی در کاهش سلامت روان دارد و بیماران ماستکتومی شده مبتلا به افسردگی دارای امید کم و پریشانی روانشناختی زیادی هستند. بنابراین، پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی آموزش توانبخشی شناختی و آموزش ذهن آگاهی مثبت نگر بر امید و پریشانی روانشناختی بیماران ماستکتومی شده مبتلا به افسردگی انجام شد.

مطالعه حاضر نیمه تجربی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه پژوهش بیماران ماستکتومی شده مبتلا به افسردگی مراجعه کننده به مراکز و کلینیک های مشاوره و خدمات روانشناختی شهر اهواز در شش ماه اول سال 1400 بودند. تعداد 45 بیمار با توجه به ملاک های ورود به مطالعه با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی با کمک قرعه کشی در سه گروه مساوی جایگزین شدند. هر یک از گروه های آزمایش 10 جلسه 90 دقیقه ای (هفته ای دو جلسه) به تفکیک با روش های آموزش توانبخشی شناختی و آموزش ذهن آگاهی مثبت نگر آموزش دیدند و گروه کنترل در لیست انتظار برای آموزش قرار گرفت. داده ها با سیاهه افسردگی بک و همکاران، پرسشنامه امید اسنایدر و همکاران و پرسشنامه پریشانی روانشناختی کسلر و همکاران گردآوری و با روش های خی دو، تحلیل کوواریانس چندمتغیری و آزمون تعقیبی بونفرونی در نرم افزار SPSS-19 تحلیل شدند.

یافته ها نشان داد که گروه های آزمایش و کنترل از نظر تحصیلات، سن و مدت زمان گذشته از ماستکتومی تفاوت معناداری نداشتند (0/05>P). همچنین، هر دو روش مداخله در مقایسه با گروه کنترل باعث افزایش امید و کاهش پریشانی روانشناختی در بیماران ماستکتومی شده مبتلا به افسردگی شدند (0/001<P)، اما بین روش های مداخله در افزایش امید و کاهش پریشانی روانشناختی آنان تفاوت معناداری وجود نداشت (0/05>P).

نتایج نشان دهنده اثربخشی هر دو روش مداخله و عدم تفاوت معنادار بین آنها در افزایش امید و کاهش پریشانی روانشناختی بود. بنابراین، درمانگران و متخصصان سلامت و توانبخشی می توانند از هر دو روش جهت بهبود ویژگی های مرتبط با سلامت به ویژه افزایش امید و کاهش پریشانی روانشناختی استفاده کنند.