جایگاه اقتصادی و زیست محیطی فنآوری های زمین گرمایی در سبد عرضه برق ایران از دیدگاه سیاست گذاری و سرمایه گذاری

در این مقاله ایده بکارگیری فناوری های زمین گرمایی در سبد عرضه برق با توجه به ضرورت امنیت انرژی، حفظ محیط زیست، تامین تقاضای روز افزون برق و فرصت صادرات منابع هیدروکربنی مطرح شده است. هدف اصلی تحقیق تعیین حداقل قیمت خرید تضمینی از دیدگاه سیاست گذاری و تعیین بازه اطمینان هر یک از پارامترهای حساس فنی و اقتصادی از دیدگاه سرمایه گذاری است، به نحوی که استحصال برق از منابع هیدروترمال موجه باشد. روش پژوهش تلفیق نوآورانه شاخص های ارزش یکنواخت خالص (NAW)، نرخ بازدهی داخلی (IROR) و نسبت فایده به هزینه (BCR) با شاخص کمیسیون انرژی کالیفرنیا (CEC) برای در نظر گرفتن تمامی پارامترهای کلان اقتصادی، فنی- اقتصادی نیروگاه و انتشار آلاینده ها در محاسبات اقتصاد مهندسی می باشد. داده های پژوهش از اسناد راهبردی وزارت نیرو، پژوهش های مرتبط و میدانی گردآوری و سال 1398 به عنوان سال پایه محاسبات در نظر گرفته شده است. نتایج پژوهش از دیدگاه سیاست گذاری مبتنی بر گام های توسعه صنعت عرضه برق «موسسه REN 21» نشان داد که در شرایط فعلی (قیمت سوخت یارانه ای نیروگاه ها و عدم محاسبه هزینه آثار خارجی در هزینه تمام شده برق) جایگاه فناوری های زمین گرمایی در سبد عرضه برق در رتبه ششم تا دوازدهم قرار دارد. در حالی که در بستر توسعه یافته صنعت عرضه برق (قیمت سوخت صادراتی و محاسبه هزینه آثار خارجی در هزینه تمام شده برق) جایگاه فناوری های زمین گرمایی در سبد عرضه برق در رتبه دوم تا ششم و بالاتر از فناوری های متداول بخاری، گازی و سیکل ترکیبی قرار می گیرد. یافته ها از دیدگاه سرمایه گذاری نیز نشان داد که حداقل قیمت خرید تضمینی باید 705/6 ریال در هر کیلووات ساعت اتخاذ شود تا سرمایه گذاری در این عرصه برای بخش خصوصی توجیه پذیر باشد. با قیمت خرید تضمینی کنونی تنها در شرایطی که طراحی و ساخت تجهیزات اصلی همچون توربین زمین گرمایی بومی و مستقل از نوسانات نرخ دلار هزینه شود؛ تولید برق از این روش مقرون به صرفه است.