مقایسه اثربخشی زوج درمانی هیجان مدار، زوج درمانی شناختی-رفتاری و زوج درمانی سیستمی-شناختی گاتمن بر تعادل عاطفی و انتظارات ناکارآمد در زنان دارای علائم کژکاری جنسی

کژکاری جنسی در بسیاری مواقع با عدم تعادل عاطفی و انتظارات ناکارآمد در آمیخته است. این پژوهش با هدف مقایسه اثربخشی زوج درمانی هیجان مدار، زوج درمانی شناختی-رفتاری و زوج درمانی سیستمی-شناختی گاتمن بر تعادل عاطفی و انتظارات ناکارآمد در زنان دارای علایم کژکاری جنسی اجرا شد.

پژوهش از نوع نیمه آزمایشی در سه مرحله پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری (دو ماهه) با گروه شاهد بود. جامعه آماری زنان مبتلا به کژکاری جنسی همراه با همسران خود در تابستان و پاییز 1400 بودند، که از میان آن ها 72 زوج به صورت هدفمند انتخاب و در چهار گروه (هر گروه 18 زوج) گمارده شدند. پرسشنامه تعادل عاطفی داینر و همکاران  و پرسشنامه انتظارات از ازدواج جونز و نلسون برای سنجش متغیرهای وابسته در سه مرحله استفاده شد. سه گروه درمانی، هر یک طی 8 جلسه 90 دقیقه ای تحت درمان قرار گرفتند و گروه شاهد هیچگونه درمانی دریافت ننمود. داده ها با استفاده از تحلیل واریانس اندازه های تکرار شده و آزمون تعقیبی بونفرونی تحلیل گردید.

نتایج نشان داد در تعادل عاطفی در پس آزمون و پیگیری بین درمان هیجان مدار (05/6- و 83/5-)، درمان شناختی-رفتاری (89/6- و 67/6-) و درمان سیستمی-شناختی (28/6- و 05/6-) با گروه شاهد (83/9- و 83/9-) و در انتظارات از ازدواج نیز بین سه درمان در پس آزمون (هیجان مدار 38/34، 30 و 44/13، شناختی و رفتاری 83/32، 61/30 و 83/14 و شناختی-سیستمی 72/33، 30 و 39/13) و پیگیری (هیجان مدار 44/34، 83/29 و 33/13، شناختی و رفتاری 05/33، 33/30 و 78/14 و شناختی-سیستمی 89/33، 94/29 و 39/13) با گروه شاهد تفاوت معناداری وجود دارد (01/0>p). بین سه درمان با یکدیگر در اثربخشی بر تعادل عاطفی و انتظارات از ازدواج تفاوت معناداری به دست نیامد (05/0<p).

بر اساس نتایج پژوهش، زوج درمانی هیجان مدار، شناختی-رفتاری و سیستمی-شناختی در افزایش تعادل عاطفی و انتظارات واقع بینانه و کاهش انتظارات ایده آل گرایانه و بدبینانه در زنان دارای کژکاری جنسی اثربخش هستند. پیشنهاد می شود در مراکز درمانی این سه درمان برای زنان مبتلا به کژکاری جنسی استفاده شوند.