شاخص‏های مدیریت منابع آب با تمرکز بر حکمرانی

تعارضات اجتماعی حول محور آب، شور شدن منابع آب، افت سطح آب زیرزمینی و... بیان‏گر وجود نارسایی‏ های اساسی در سیستم مدیریت آب کشور است. بخشی از این پیامدها، ناشی از عوامل طبیعی همچون خشکسالی، تغییر اقلیم و...، بخشی دیگر متاثر از سیاست ‏های حکمرانی آب است. حکمرانی و مدیریت از منظر کلی شباهت دارند؛ اما در واقع مدیریت در قالب فعالیت ‏های اجرایی و حکمرانی، بستر ساختاری موجود بر اجرای آن فعالیت ‏ها است. حکمرانی آب طیفی از نظام ‏های سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و اداری است که برای توسعه و مدیریت منابع آب و عرضه خدمات آبی در سطوح مختلف جامعه وجود دارند و سازوکاری مستقیم برای به ‏زیستی مردم به شمار می ‏رود. دلیل دیگر اهمیت حکمرانی ارتباط با بعضی از شاخص ‏های کلان جامعه است. شاخص ‏های حکمرانی خوب باتوجه ‏به شرایط هر جامعه متفاوت است. در فرآیند ارزیابی حکمرانی خوب، باید هر نوع قضاوت و ارزیابی، مبتنی بر معیارها و شاخص ‏های معین باشد. بومی‏سازی شاخص ‏ها در هر جامعه ‏ای رسیدن به پایداری در حوزه مورد نظر را تسریع خواهد نمود. در این مقاله با هدف آگاهی از دانش جهانی به منظور اجرای حکمرانی خوب آب کشور، مراحل مختلف تغییرات مدیریت آب دنیا بررسی و به اثرات آن بر سیاست گذاری و مدیریت داخلی آب کشور اشاره شد. سپس مطالعه تطبیقی از مدیریت و دانش بومی منابع آبی با شاخص ها و اصول حکمرانی خوب انجام گرفت. در نهایت با تبیین زمینه‏ ها و ساختار اصول حکمرانی در کشور، مشخص شد حکمرانی خوب از طریق پاسخگویی، حق اظهار نظر و عدالت اجتماعی که درجه اهمیت بالایی دارند، میسر خواهد شد.