بررسی تاثیر گیاه وشا بر جنین با استفاده از مدل جنینی ماکیان: یک مطالعه تجربی

مصرف وشا به عنوان یک گیاه دارویی می تواند آثار جانبی مختلفی به همراه داشته باشد. مطالعه پیش رو با هدف تعیین اثر عصاره هیدروالکلی گیاه وشا بر وزن، رشد، بافت های خارجی و داخلی جنین با استفاده از مدل جنینی ماکیان در سال 1398 انجام شد.

 در این مطالعه تجربی 21 عدد تخم مرغ نطفه دار به طور تصادفی به سه گروه مساوی (هر گروه هفت عدد) تقسیم شد. در روز چهارم دوره انکوباسیون، مقدار 5/0 میلی لیتر فسفات بافر سالین یا عصاره هیدروالکلی وشا با دوزهای 50 و 100 میلی گرم/کیلوگرم وزن تخم مرغ به ترتیب به داخل تخم مرغ های گروه کنترل و گروه های آزمایش تلقیح شد. به جنین ها تا روز 18 اجازه رشد داده شد و سپس زیر میکروسکوپ لوپ از نظر ضایعه های ماکروسکوپی ارزیابی شدند. پس از تهیه اسلایدهای هیستوپاتولوژی، ضایعه های میکروسکوپی جنین ها هم بررسی شد. برای تعیین اختلاف معنا دار متغیرهای کمی بین گروه ها از نرم افزار SPSS و آزمون آنالیز واریانس یک طرفه و تعقیبی توکی استفاده شد.

در گروه عصاره هیدروالکلی وشا با دوز 100 میلی گرم/کیلوگرم نسبت به کنترل، طول بدن (67/6±21/41 در مقایسه با 88/4±24/86) و وزن جنین (22/0±34/0 در مقایسه با 23/0±59/0) کاهش معنا داری را نشان داد (به ترتیب 048/0=p و 0001/0<p). بیش ترین آثار پاتولوژیک در بافت های ریه، کبد و کلیه گروه دریافت کننده عصاره با دوز 100 میلی گرم/کیلوگرم مشاهده شد.

با توجه به مصرف وشا در مناطق مختلف ایران و آثار سوء عصاره هیدروالکلی آن بر اندام های خارجی و داخلی جنین، پیشنهاد می شود استفاده از این گیاه به خصوص در دوران بارداری با احتیاط انجام شود.