تعیین خلا عملکرد و پتانسیل افزایش تولید کلزای آبی در ایران

مطالعه حاضر با هدف برآورد خلا عملکرد کلزای آبی در ایران، به عنوان اولین قدم برای برنامه ریزی به منظور افزایش پایدار تولید این گیاه زراعی مهم در سال 98-1396 در آزمایشگاه مدل‏سازی دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی گرگان برای دوره زمانی 1378 تا 1393 انجام شد. برای برآورد خلا عملکرد از روش ارایه شده در پروژه اطلس جهانی خلا عملکرد در جهت شناسایی پهنه‏های اقلیمی و هم چنین شناسایی ایستگاه‏های هواشناسی مهم در مناطق تولید کلزا در کشور استفاده شد. عملکرد واقعی برای کلزای آبی در مناطق اصلی کشت آن در کشور بین 1184 تا 2358 کیلوگرم در هکتار می باشد. دامنه عملکرد پتانسیل کلزای آبی 3823 تا 6520 کیلوگرم در هکتار برآورد شد. بالاترین عملکرد پتانسیل در استان های همدان و لرستان محاسبه و کم ترین آن مربوط به جلگه خوزستان بود. دامنه خلا عملکرد در اقلیم های اصلی کشت آن در کشور 2480 تا 4365 کیلوگرم در هکتار یعنی بین 53 تا 77 درصد خلا و به طور متوسط 3276 کیلوگرم در هکتار معادل 65 درصد خلا عملکرد برآورد شد. با در نظرگرفتن عملکرد قابل حصول به عنوان عملکرد هدف، بین 1544 تا 3208 و به طور متوسط 2261 کیلوگرم در هکتار عملکرد قابل حصول وجود دارد. بزرگ بودن خلا عملکرد، بیان‏گر این است که از ظرفیت تولید گیاهان زراعی در کشور به خوبی استفاده نمی‏شود. بررسی دلایل و روش‏های رفع خلا عملکرد موجود و استفاده از راه کارهای مدیریتی کارآمد به منظور دستیابی به عملکردهای بالاتر از لحاظ اقتصادی و امنیت غذایی در کشور بسیار دارای اهمیت است.