واکاوی مفهوم و ویژگی های خلاقیت در ساختار عودسوز فلزی موزه متروپولیتن (منسوب به جعفربن محمدبن علی)

هنر فلزکاری دوره سلجوقی از لحاظ کاربردی و ساختار هنری شاخص و برجسته می باشد. عودسوز فلزی سلجوقی موجود در موزه متروپولیتن نیویورک منسوب به جعفربن محمدبن علی فلزکار است و یکی از آثار شاخص و مهم فلزکاری دوران سلجوقی است و یکی از آثار دوران طلایی فلزکاری ایران محسوب می شود. همان طور که اساس فعالیت ها و آفرینش های هنری بر خلاقیت استوار است و مفهوم خلاقیت در شاهکارها و آثار شاخص هنری، عامل اصلی ماندگاری و ارزشمندی هنری آن ها محسوب می شود. امروزه صاحب نظران تعاریف متعددی از خلاقیت ارایه کرده اند و در این پژوهش 14 تعریف از خلاقیت مورد بررسی قرار گرفته است. هدف پژوهش حاضر شناسایی تعاریف و مفاهیم خلاقیت در ساختار عودسوز فلزی موزه متروپولیتن نیویورک است و سوالاتی که در پژوهش حاضر مطرح شده، شامل این موراد است: 1- عودسوز فلزی موزه متروپولیتن نیویورک چه ویژگی هایی بصری ای دارد؟ 2- مفاهیم خلاقیت و ویژگی های آن چگونه در ساختار عودسوز فلزی موزه متروپولیتن نیویورک بازتاب یافته است؟ برای پاسخ گویی به سوالات ذکر شده، اطلاعات و داده های کتابخانه ای و اسنادی با رویکرد توصیفی- تحلیلی- تطبیقی مورد بررسی قرار گرفته است و متغیر اصلی پژوهش، مفهوم خلاقیت و بررسی بازتاب آن در نمونه موردی عودسوز فلزی موجود در موزه متروپولیتن نیویورک است و نتایج پژوهش حاضر نشان می دهد از 14 تعریف ارایه شده برای خلاقیت، 13 تعریف با ویژگی های عودسوز فلزی موجود در موزه متروپولیتن نیویورک مطابقت دارد و یک مورد تعریف آفرینش گری از خلاقیت، مطابق با بنیان فکری و بینش اسلامی و مبانی هنر اسلامی نیست. بنابر تعاریف خلاقیت، این وسیله برای رفع یک نیاز روزمره و کاربرد درمانی آن با طراحی نوین و ایده ای نو در ساخت و اجرا و با استفاده از تکنیک ها و شیوه های هنری و فنی مناسب و درخور، نظیر شیوه مشبک کاری فلزی، حکاکی و شیوه ساخت بدنه با روش ریخته گری به نتیجه ای جدید و رهیافتی نوین منجر شده است.