بررسی ویژگی های روان سنجی و ساختار عاملی پرسش نامه سه بعدی شخصیت هورنای-کولیج

شخصیت، مجموعه‌ای از ویژگی‌های تفکر، احساس و رفتار فرد است که در رابطه فرد با دیگران و عملکردش نقش دارند؛ ازاین‌رو وجود ابزارهای مناسب به‌منظور شناسایی این ویژگی‌ها لازم است. هدف از پژوهش حاضر بررسی ویژگی‌های روان‌سنجی و ساختار عاملی پرسش‌نامه سه‌بعدی شخصیت هورنای‌-کولیج بود.

روش‌بررسی: 

پژوهش حاضر به‌لحاظ هدف، از نوع توسعه ابزار و تحقیقی روش‌شناختی بود که در بین دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی تهران در سال تحصیلی 1400-1399 انجام گرفت. با استفاده از روش نمونه‌گیری دردسترس تعداد 387 نفر به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. برای گردآوری داد‌ه‌ها، پرسش‌نامه‌ سه‌بعدی شخصیت هورنای-کولیج (کولیج، 2012) و مقیاس ایرانی آمادگی اعتیاد به مواد مخدر (زرگر و همکاران، 1385) به‌کار رفت. بررسی پایایی پرسش‌نامه ازطریق ارزیابی همسانی درونی و بازآزمایی و همچنین روایی پرسش‌نامه با استفاده از روایی محتوا و صوری انجام گرفت. تحلیل عاملی تاییدی به‌منظور ارزیابی ساختار عاملی (روایی سازه) پرسش‌نامه و روایی همگرا (همبستگی با مقیاس ایرانی آمادگی اعتیاد به مواد مخدر) بررسی شد. تحلیل داده‌ها در نرم‌افزار SPSS نسخه 22 و نرم‌افزار Mplus نسخه 8٫3 صورت گرفت. سطح معنا‌داری 0٫01=α درنظر گرفته شد. 

یافته‌ها: 

ساختار عاملی پرسش‌نامه شخصیت هورنای-کولیج در نمونه ایرانی به تایید رسید. شاخص‌های برازش تحلیل 0٫927=CFI و 0٫912=TLI و 0٫83=WRMR و 0٫059=RMSEA به‌دست آمد. مقادیر آلفای کرونباخ ابعاد شخصیتی مطیع، پرخاشگرانه و منزوی-دوری‌گزین به‌ترتیب 0٫783، 0٫760 و 0٫779 محاسبه شد. ضریب همبستگی سه بعد شخصیتی مطیع (0٫202)، پرخاشگرانه (72) و منزوی-دوری‌گزین (0٫180) با آمادگی اعتیاد به مواد مثبت بود (0٫001>p).

نتیجه‌گیری: 

براساس یافته‌های پژوهش نتیجه گرفته می‌شود که پرسش‌نامه سه‌بعدی شخصیت هورنای-کولیج، پایایی و روایی مطلوب دارد و قابلیت دارد که بین مخاطبان ایرانی به‌عنوان ابزار سنجشی، کاربری بالینی (شناسایی روان‌رنجوری) داشته باشد.