بررسی روش های انحلال فسفات های نامحلول توسط ریزجانداران حل کننده فسفات

فسفر یکی از مهمترین عناصر اصلی مورد نیاز گیاهان بوده و نقش های بسیار متعددی از جمله تولید و انتقال انرژی، افزایش ریشه زایی، تولید دانه و افزایش کمی و کیفی در گیاهان دارد. متاسفانه بیش از 70 درصد فسفر ورودی از طریق کودهای شیمیایی فسفاته به خاک، تثبیت شده و از دسترس گیاهان خارج می گردد. لذا تثبیت فسفر باعث مصرف هر چه بیشتر کودهای شیمیایی شده و مقدار فسفر کل خاک افزایش و گاها ممکن است ورود عناصر همراه کود فسفاتی باعث آلودگی خاک گردد. جهت افزایش حلالیت فسفات های نامحلول موجود در خاک یا برای جلوگیری از تثبیت فسفر می توان از ریزجانداران حل کننده فسفات دوستدار محیط زیست و اقتصادی مانند باکتری ها، قارچ ها، اکتینومیست ها و جلبک ها استفاده کرد. این ریزجانداران با روش های مختلف از جمله تولید اسیدهای معدنی، آلی، تولید پروتون، ترشح سیدروفور، کلاته کردن و تولید آنزیم فسفاتاز، قادرند ترکیبات نامحلول معدنی و آلی فسفر را به ترکیبات محلول تبدیل کنند. در خاک های معدنی حاوی مقادیر زیاد فسفات های کلسیم، منیزیم، آهن و آلومینیم، عمدتا تولید اسیدهای معدنی و آلی و در خاک های آلی بیشتر آنزیم فسفاتاز موثر هستند. ژن های کدکننده حلالیت فسفات عمدتا از باکتری های Erwinia herbicola, Esherichia coli  و Morgonella morgani  جداسازی شده اند. برخی از این ژن ها شامل, ushA, agp, cpdB,  napA   هستند. برخلاف مشکلات موجود خوشبختانه پیشرفت های خوبی در زمینه مهندسی ژنتیک ریزجانداران حل کننده فسفات حاصل شده است به طوری که ژنهای حل کننده فسفات قابل انتقال به باکتری های دیگر می باشند. با توجه به اینکه خاک ها حاوی هم ترکیبات معدنی و هم آلی هستند لذا پیشنهاد می شود از یک ریزجاندار با قابلیت انحلال هر دو ترکیب آلی و معدنی یا مخلوط دو یا چند ریزجاندار استفاده شود.