تاثیر شبیه سازی تروما بر کارکنان عملیاتی اورژانس پیش بیمارستانی فارس به روش نیمه تجربی

 تروما عامل اصلی مرگ و ناتوانی در سراسر جهان است. مراقبت پیش بیمارستانی بخش اول سیستم درمان و مراقبت از تروما است. خدمات فوریت های پزشکی شامل واکنش های فوری جهت حفظ حیات می باشند. افزایش مهارت های مراقبت از بیماران ترومایی قبل از رسیدن بیمار به بیمارستان می تواند تاثیر زیادی در حفظ حیات بیماران بدحال داشته باشد. اقدامات تشخیصی و درمانی قبل از رسیدن این بیماران به بیمارستان، نقش مهمی در کاهش مرگ و نتایج منفی در آنها دارند. شبیه سازی، کارکنان را در استفاده از تجارب آموزشی، ادراکی و روانی یادگیری توانا نموده و سبب می شود که کارکنان بتوانند مهارت های اصلی را در تفکر، ارزیابی، حل مشکلات، تصمیم گیری و تحلیل داده ها به دست آورند. شبیه سازی مصدومین ترومایی باعث تغییرات ذهنی و عینی در میان کارکنان عملیاتی و در حقیقت مراقبت از مصدومین می شود که در واقع یک نتیجه مثبت از دوره های شبیه سازی شده ی  PHTLS  [1]است. این مطالعه با هدف ارزشیابی مهارت کارکنان عملیاتی اورژانس پیش بیمارستانی در مواجهه با فرد دچار تروما پس از اجرای آموزش شبیه سازی انجام شد.

 این مطالعه ارزشیابی از نوع نیمه تجربی با طرح پیش  آزمون - پس  آزمون  بود. محیط پژوهش،  مرکز مدیریت حوادث و فوریتهای پزشکی بود. نمونه گیری درسال 1398 به روش تصادفی ساده از بین 200 نفر از کارکنان اورژانس پیش بیمارستانی صورت پذیرفت. برای تعیین تعداد نمونه لازم در سطح اطمینان 0/95و توان  آزمون  80درصد و با فرض اینکه مهارت های مواجهه با بیماران دچار تروما در کارکنان عملیاتی اورژانس پیش بیمارستانی پس از آموزش شبیه سازی حداقل 8نمره تغییر کند تا از لحاظ آماری معنی دار تلقی شود پس از جایگذاری در فرمول مربوطه حجم نمونه لازم 50 نفر بدست آمده که با احتساب 20 درصد ریزش 60 نفر در نظر گرفته  شد. عملکرد کارکنان از نظر مهارت بالینی مواجهه با بیماران دچار تروما به روش(OSCE) Objective Structured Clinical Skills Evaluation)) در 9 ایستگاه مورد ارزیابی قرار گرفت. ایستگاه ها شامل1- بررسی بیمار ترومایی 2 - محدودسازی حرکت ستون فقرات بیمارنشسته 3-محدود سازی حرکت ستون فقرات بیمار خوابیده 4- محدودسازی حرکت استخوان بلند صدمه دیده 5 -محدود سازی حرکت مفصل آسیب دیده 6- استفاده از اسپلینت کششی 7- کنترل خونریزی ودرمان شوک 8 - تعبیه راه هوایی دهانی-حلقی،  بینی–حلقی و ساکشن کردن  9- تهویه و لوله گذاری دهانی–نایی بود. جهت جمع آوری داده از چک لیست مشاهده ای عملکرد انجام مهارت های بالینی مواجهه با بیماران دچار تروما توسط ارزیابان استفاده  شد. در مجموع این کارگاه در طول دو روز از ساعت 07:00 تا 15:30 برگزار شد. کارکنان پس از گذراندن آموزش های تیوری و عملی بر اساس شبیه سازی صورت گرفته در پایان با چندین سناریو مختلف بر اساس شرایط بیمار مورد  آزمون  نهایی قرار گرفتند. نقطه ی عطف و قابل توجه در آموزش مذکور این بود که به غیر از شبیه سازی مصدوم در حقیقت فضای  آزمون  OSCE هم شبیه سازی شد. محتوای آموزشی  در این مدل شامل محتوای آموزش PHTLS و 9 مهارت مواجهه با بیماران دچار تروما براساس چک لیست مهارت بالینی استاندارد تروما بود. شبیه سازی براساس انتظارات مدل آموزشی  مورد نظر پژوهشگر و شبیه سازی بیمارنما همراه با دکور صحنه به متخصص شبیه سازی ارایه شده و با توجه به آن ویژگی ها شبیه سازی مناسب طراحی  شده بودند. بلافاصله بعد از آموزش مذکور مجدد سنجش مهارت بالینی کارکنان براساس شرکت در آزمون  OSCE و با چک لیست بررسی مهارت بالینی مواجهه با بیماران دچار تروما صورت گرفت. داده های پیش و پس  آزمون  در جداول اولیه تنظیم و سپس بررسی مهارتها با استفاده از روش های از آمار توصیفی (فراوانی ، درصد،  میانگین و انحراف معیار) و آماراستنباطی (t زوجی و اندازه اثر کوهن) توسط نرم افزارSPSS 22  صورت گرفت.

بیشتر افراد مورد پژوهش مرد (88/5 %) ، مجرد (56/9 %) و در رده سنی 20 تا 30 سال بودند (56/9%). بیشتر کارکنان عملیاتی اورژانس پیش بیمارستانی مورد پژوهش دارای مدرک پرستاری یا فوریت پزشکی(84/6 %) ، دارای سابقه آموزش تروما (59/6 %) و سابقه فعالیت در اورژانس پیش بیمارستانی (90/4%) بودند. میانگین نمره مهارت کلی کارکنان عملیاتی اورژانس پیش بیمارستانی در مواجهه با فرد دچار تروما قبل از آموزش 40/51 با انحراف معیار 11/93 بدست آمد که از میانه نمره ابزار یعنی 74/5پایین تر بود. برای مقایسه نه مهارت نمرات هر کدام بر مبنای 0 تا 100 محاسبه شد و نتایج نشاندهنده آن بود که کمترین میانگین نمره در مهارت تهویه و لوله گذاری دهانی–نایی (16/11 ± 20/78)  و بیشترین در مهارت محدودسازی حرکت ستون فقرات بیمارنشسته (20/36±32/53) بود.  میانگین نمره مهارت کلی کارکنان عملیاتی اورژانس پیش بیمارستانی در مواجهه با فرد دچار تروما بعد از آموزش 113/17با انحراف معیار 10/24 بدست آمد که از میانه نمره ابزار یعنی 74/5 بالاتر بود. نتایج نشاندهنده آن بود که کمترین میانگین نمره کسب شده بر مبنای صفر تا صد در مهارت استفاده از اسپلینت کششی (18/73±71/01) و بیشترین در مهارت کنترل خونریزی و درمان شوک (22/75 ± 81/04) بود. نتایج آزمون تی زوجی نشان داد مهارت کلی بالینی و همچنین نه مهارت استاندارد مواجهه با بیماران دچار تروما در کارکنان عملیاتی اورژانس پیش بیمارستانی بعد از آموزش شبیه سازی نسبت به قبل از آن به صورت معنی داری بیشتر بود (0/001>p). نتایج اندازه اثر کوهن نشان داد بیشترین تاثیر مداخله بر روی بررسی بیمار ترومایی (3/33) و کمترین در محدودسازی حرکت ستون فقرات بیمارنشسته (1/55) و در کل در مهارت های استاندارد مواجهه با بیماران دچار تروما برابر با 4/64 بود.

یافته های پژوهش نشان داد که  مهارت بالینی کارکنان عملیاتی اورژانس پیش بیمارستانی در مواجهه با فرد دچار تروما پس از آموزش شبیه سازی افزایش یافته بود، همچنین نمره مهارت کارکنان عملیاتی اورژانس پیش بیمارستانی در مواجهه با فرد دچار تروما بعد از آموزش شبیه سازی نسبت به قبل از آموزش در همه نه مهارت و مهارت کلی به طور معنی داری بالاتر بود (001/0p<). نتایج آماری نشان می دهند آموزش به روش شبیه سازی فرد دچار تروما،  باعث افزایش نمره کل مهارت بالینی مواجهه با فرد دچار تروما در کارکنان عملیاتی اورژانس پیش بیمارستانی می شود. براساس نتایج،  آموزش نوین کارکنان عملیاتی مبتنی بر شبیه سازی فرد دچار تروما در بهبود مهارت کارکنان عملیاتی اورژانس پیش بیمارستانی موثر بود. بنابراین استفاده از این روش نوین آموزشی  را می توان به عنوان راهی برای آموزش و یادگیری موثرتر در کارکنان عملیاتی به کار گرفته و در جهت انجام مراقبت های با کیفیت و ایمن از بیماران گامی برداشت. آموزش مهارت مواجهه با فرد دچار ترومای پس از آموزش شبیه سازی اجازه می دهد تا شرکت کنندگان بدون اینکه به ایمنی بیمار آسیب برسانند،  وضعیت بحرانی و اورژانسی را تجربه کنند. این پژوهش نشان دهنده آن بود که مهارت کارکنان عملیاتی در برخورد با  فرد دچار تروما در کارکنانی که آموزش مبتنی بر شبیه سازی را دریافت کرده اند نسبت به قبل از آموزش به طور معناداری بیشتر بود. بنابراین در آموزش مبتنی بر شبیه سازی فرد دچار تروما،  مهارت یادگیرندگان می تواند افزایش یابد و استفاده از این روش آموزشی  و تشویق کارکنان به شرکت در آن به صورت آموزش مداوم،  ضمن استفاده از این روش نوین آموزشی،  ارتقاء مهارت های بالینی کارکنان عملیاتی را به همراه خواهد داشت.