توسعه یافتگی استان های کشور ایران از نظر شاخص های بهداشتی و درمانی با استفاده از روش های مرکزیت وزنی و تاکسونومی عددی

بخش بهداشت و درمان نقش بسزایی در توسعه یافتگی جوامع از طریق تامین سلامت افراد هر جامعه دارد و می تواند اثرات اجتماعی و اقتصادی زیادی بر زندگی افراد جامعه داشته باشد. هدف این مطالعه، تعیین توسعه یافتگی استان های کشور براساس امکانات بهداشتی-درمانی و میزان دسترسی به این امکانات است، تا بتوان براساس آن به یافتن راهکارهایی برای کاهش اختلاف بین نقاط مختلف کشور دست پیدا نمود.

این مطالعه از نوع کاربردی و با ماهیت توصیفی-تحلیلی انجام شده است. در این پژوهش 31 استان کشور از نظر 10 شاخص مورد بررسی قرار گرفته اند. داده ها و اطلاعات این پژوهش از سالنامه آماری کشور استخراج و با استفاده از نرم افزار Excel با روش شاخص مرکزیت وزنی رتبه بندی شده است. سپس با استفاده از تکنیک تاکسونومی به تعیین درجه ی توسعه یافتگی استان ها پرداخته شده است.

یافته های پژوهش نشان دهنده ی آن است که استان خراسان جنوبی با شاخص مرکزیت 45,692، استان یزد با شاخص مرکزیت 43,933 و استان ایلام با شاخص مرکزیت 40,668 در رتبه های اول تا سوم قرار دارند. استان آذربایجان شرقی با شاخص مرکزیت 27,375، استان قم با شاخص مرکزیت 25,417 و استان هرمزگان با شاخص مرکزیت 24,286 به ترتیب سه رتبه ی آخر را به خود اختصاص دادند. درجه ی توسعه یافتگی استان ها بین 0/507 تا 0/98 قرار دارند که از لحاظ توسعه یافتگی استان یزد در رتبه یک و استان هرمزگان در رتبه آخر قرار دارد.

یافته ها نشان می دهد که شکاف عمیقی بین استان ها از لحاظ توسعه یافتگی و دسترسی به شاخص های بهداشتی-درمانی وجود دارد و در نتیجه نیازمند توجه و سیاست گذاری ها و برنامه ریزی های لازم جهت کاهش این شکاف و اختلاف خواهد بود.