دورکیم، بی هنجاری و مدرن گرایی جرائم

فرآیند دگرگونی جامعه از نظر دورکیم به دو گونه توصیف می شود: مکانیکی و ارگانیکی؛ در شکل مکانیکی، به دلیل اینکه افراد گروه های اجتماعی به طور عمده در شرایط یکسان زندگی می کنند و یک فرهنگ تبلیغ می گردد، میان افراد جامعه یک نوع هماهنگی و همدلی وجود دارد. در این جوامع ارتکاب جرایم بسیار کمتر از جوامع ارگانیکی است. البته دورکیم برای اینگونه جوامع، معایبی را هم ذکر می کند که وجود این یگانگی فرهنگی در این جوامع می تواند جامعه را به سمت استبداد پیش ببرد. به عقیده دورکیم ارتکاب جرم در فرآیند مدرن گری و تحول و دگرگونی جامعه از شکل مکانیکی به ارگانیکی اتفاق می افتد. دورکیم وجود جرم را در جوامع مکانیکی بهنجار توصیف می کند، چون اگر تقاضای وجدان جمعی به قدری شدید باشد که هر نوع حرکت مخالف را سرکوب کند، در این صورت فلسفه نقش مجازات، احساس اکثر افراد جامعه که به تقاضای وجدان جمعی پاسخ مثبت می دهند و پای بندی به ارزش های اخلاقی از خود نشان می دهند و مجرمان و خاطیان را نکوهش می کنند و خودشان را دارای فضیلت می بینند، دچار اشکال خواهد گردید. از طرفی در جامعه ای که هیچ جرمی وجود ندارد، امکان هرگونه تغییر و تحول نیز به تبع آن از بین خواهد رفت. با وجود تحلیل های دورکیم از نقش جرم در جوامع مکانیکی و آسیب زا بودن آن در جامعه ارگانیکی ارزیابی های وی با مشکلاتی همراه است. به خصوص پیش بینی های وی در خصوص جوامع مکانیکی و ارگانیکی. یافته های جرم شناسان پیش بینی های دورکیم را در موارد زیادی مورد تایید قرار نداده است. از این منظر تحلیل های نقش آفرینی جرم توسط دورکیم در تیوری تقسیم جامعه به مکانیکی و ارگانیکی با نارسایی هایی همراه است که در این نوشته به آن موارد پرداخته شده است.