اثربخشی «رفتار درمانی جدلی» برنیاز های بنیادین روانشناختی و سرسختی سلامت در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2

مدیریت سلامت در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 با نیازهای بنیادین روانشناختی وسرسختی سلامت ارتباط دارد. این مطالعه با هدف تعیین اثربخشی "رفتار درمانی جدلی" بر نیاز های بنیادین روانشناختی و سرسختی سلامت بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 انجام شده است. 

مطالعه حاضر با روش نیمه  تجربی با طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری 4 ماه با یک گروه مداخله و یک گروه کنترل انجام شد. جامعه آماری این پژوهش، شامل بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 مراجعه کننده به بیمارستان شهدای نی ریز در استان فارس در سال 1400 بودند. تعداد 40 تن بیمار مبتلا به دیابت نوع 2 به شیوه هدفمند انتخاب و سپس به روش تصادفی ساده از نوع قرعه کشی در 2 گروه 20 تن مداخله و کنترل قرار گرفتند. جمع آوری داده ها با استفاده از پرسشنامه جمعیت شناختی، "مقیاس نیاز های بنیادین روانشناختی"، (Basic Psychological Needs Scale) و "سیاهه اصلاح شده سرسختی سلامت-24" (24-Revised Health Hardiness Inventory) انجام شد. روایی محتوا به روش کیفی و پاپایی به روش همسانی درونی با محاسبه ضریب الفا کرونباخ اندازه گیری شد. پس از اجرای پیش آزمون، گروه مداخله 12 جلسه 90 دقیقه ای (هفته ای 2 جلسه) تحت "رفتار درمانی جدلی" قرار گرفت و گروه کنترل در لیست انتظار برای مداخله قرار داشت. ابزارها توسط 2 گروه در 3 نوبت پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری تکمیل گردید. در نرم افزار آماری اس پی اس اس نسخه 23 تحلیل شد. 

یافته ها: 

بین گروه ها از نظر سن، جنسیت، تحصیلات، اشتغال و تاهل تفاوت معناداری وجود نداشت (05/0P) در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 شد. "رفتار درمانی جدلی" 28 درصد از تفاوت در نمره نیازهای بنیادین روانشناختی  و 56 درصد از سرسختی سلامت را تبیین می کند.

"رفتار درمانی جدلی" منجر به افزایش نیاز های بنیادین روانشناختی و سرسختی سلامت می گردد. بکارگیری این درمان باعث سلامت جسمی و روانشناختی بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 می گردد. پیشنهاد می شود که از این مداخله جهت توانمندسازی بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 استفاده شود.