بررسی روایی و پایایی نسخه فارسی پرسشنامه سودمندی، رضایت و سهولت استفاده (USE) جهت ارزیابی کاربردپذیری گوشی های همراه هوشمند برای کاربران سالمند

کاربردپذیری به معنای سودمندی، بهره وری و رضایت کاربر از یک محصول می باشد. به موازات رشد جمعیت سالمندان، نیاز به تولید محصولات متناسب با این گروه سنی نیز افزایش یافته است. از پرکاربردترین محصولات دنیای مدرن می توان به گوشی های همراه هوشمند اشاره نمود. پرسشنامه سودمندی، رضایت و سهولت استفاده (USE)، ابزاری دقیق، سریع و آسان جهت ارزیابی کاربردپذیری می باشد. لذا مطالعه حاضر با هدف تعیین روایی و پایایی پرسشنامه USE جهت کاربری گوشی های هوشمند در گروه سالمندان انجام پذیرفت.

پرسشنامه USE در سال 2001 توسط Lund با هدف بررسی چهار بعد کاربردپذیری شامل سودمندی، رضایتمندی، راحتی در استفاده و راحتی در یادگیری در قالب 30 آیتم و با استفاده از مقیاس لیکرت هفت درجه ای طراحی گردید. برای تعیین روایی پرسشنامه از نظرات 9 نفر متخصص در حوزه های مرتبط استفاده شد. سپس شاخص روایی محتوا و ضریب نسبی روایی محتوا بر اساس فرمول محاسبه گردید. برای بررسی پایایی، پرسشنامه در بین 50 نفر از سالمندان در دسترس که واجد شرایط بودند توزیع گردید. سپس، سازگاری درونی چهار بعد پرسشنامه توسط ضریب آلفای کرون باخ و سنجش تکرارپذیری پرسشنامه از طریق روش آزمون- بازآزمون بررسی شد. درنهایت، برای تعیین حساسیت، ویژگی و نقطه برش پرسشنامه از منحنی ویژگی عملی گیرنده (ROC) استفاده شد.  

طبق نظر متخصصین، همه سوالات از لحاظ شاخص روایی محتوا امتیاز بالای 78/0 را کسب نمودند، اما از لحاظ ضریب نسبی روایی محتوا چهار مورد از آیتم ها امتیازی کمتر از 78/0 داشته و از پرسشنامه حذف شدند. همچنین طبق نتایج حاصل از سنجش پایایی، هر دو امتیاز همبستگی درونی و تکرارپذیری مقادیر قابل قبولی را کسب کردند. ضریب آلفای کرون باخ برای بعد سودمندی، 771/0؛ بعد رضایتمندی، 862/0؛ بعد راحتی در استفاده، 756/0 و راحتی در یادگیری، 798/0 به دست آمد. در منحنی ROC، نقطه برش با حساسیت و ویژگی، به ترتیب، 8/97 و 75 درصد، 88/4 به دست آمد و سطح زیر منحنی در این نقطه برش، 81 درصد بود.

مقایسه یک محصول با معیارهای استاندارد جهت تعیین سطح کاربردپذیری آن محصول ضروری می باشد. نسخه فارسی پرسشنامه USE ابزاری قابل اعتماد جهت سنجش کاربردپذیری با مقادیر روایی و پایایی قابل قبول می باشد و می توان از این پرسشنامه در مطالعات آتی در حوزه کاربردپذیری گوشی های همراه استفاده نمود.