ارزیابی روش شناسانه نقد سمهوری بر ابن تیمیه با تاکید بر مقوله کفر و تکفیر

در دهه های اخیر شاهد منازعات دامنه دار شیعی سلفی هستیم که فرصتی را در اختیار سلفیه و وهابیت معاصر قرار داده است تا در میان اهل سنت، جبهه منسجمی علیه شیعه به وجود آورند یا وجودش را وانمود کنند، در حالی که از دیرباز، تفکر سلفی، به ویژه وهابی، در معرض انتقاد شدید اهل سنت و حتی برخی از اهل حدیث معتدل قرار گرفته و شاید شیعه در خطایی راهبردی، منازعه اهل سنت با سلفیه را به منازعه شیعی سلفی تبدیل کرده است. گرچه پیش از ابن تیمیه می توان رد پای سلفی گری را در میان اهل حدیث و حنابله یافت، اما بی تردید سلفی گری و وهابی گری امروز بیش از همه مرهون و تحت تاثیر ابن تیمیه است. ابن تیمیه از زمان خودش تاکنون در معرض نقدهای جدی و شدیدی قرار گرفته است. تازه ترین نقد به وی را راید سمهوری سعودی انجام داده است. وی از نویسندگان معاصر سلفی است که در باب اندیشه پژوهی و واکاوی افکار ابن تیمیه قلم زده و در سال 2010 در کتاب نقد الخطاب السلفی: ابن تیمیه نموذجا به نقد گفتمان سلفی در قالب نقد پیشوای آن، ابن تیمیه همت گماشته است. آنچه در ردیه های وی بیش از همه مشهود است، به کارگیری روش نقضی است، به نحوی که خواننده را با مجموعه ای از تناقضات ابن تیمیه آشنا می کند. این پژوهشگر، افکار و آرای ابن تیمیه را با روش کلامی، فقهی، تفسیری و لغوی تحلیل و نقد علمی کرده است. تبیین و تحلیل ردیه سمهوری درباره دیدگاه ابن تیمیه در باب تکفیر دیگراندیشان محور اصلی مقاله پیش رو است و البته نیم نگاهی هم به نقد کار وی دارد.