نحوه تشکیل و نوع کانسار سرب- روی (فلوئور- باریم) سرچلشک، منطقه سوادکوه، استان مازندران

کانسار سرب- روی (فلویور- باریم) سرچلشک در 20 کیلومتری جنوب خاور پل سفید (سوادکوه، استان مازندران) قرار دارد. این کانسار به صورت چینه‎ کران درون سنگ آهک های دولومیتی شده سازند الیکا رخ داده و توسط ساختارهای گسلی و حفرات انحلالی کنترل شده است. ضخامت رگه های کانه دار بین 5/0 تا 5/1 متر متغیر است. دگرسانی گرمابی در بخش های کانه دار شامل دگرسانی های دولومیتی، کلسیتی و سیلیسی می باشد. پیریت، گالن و اسفالریت کانه های فلزی اصلی موجود در کانسار سرچلشک هستند که با اندکی کالکوپیریت و تترایدریت همراهی می شوند. فلویوریت و باریت، کانی های غیرفلزی معدنی و کلسیت، دولومیت و کوارتز کانی های باطله هستند. ساخت و بافت کانسنگ در کانسار سرچلشک شامل رگه- رگچه ای، پرکننده فضاهای خالی، برشی، ریتمیک، دانه پراکنده، جانشینی و بازماندی می باشد. مراحل کانه زایی در کانسار سرچلشک به سه مرحله قابل تفکیک است. مرحله اول کانه زایی هم زمان با فرایندهای دیاژنز است. مرحله دوم (مرحله دیرزاد) اصلی ترین مرحله کانه زایی در کانسار سرچلشک است. این مرحله به ترتیب با تشکیل رگه- رگچه های فلویوریت- گالن- اسفالریت- پیریت- کالکوپیریت- تترایدیریت، رگه- رگچه های باریت- پیریت و باریت- کلسیت و در نهایت رگه- رگچه های تاخیری کلسیتی همراه می باشد. در مرحله برون زاد، کانی های اسمیت زونیت، سروزیت، کالکوسیت، کوولیت، آزوریت و گوتیت تشکیل شده اند. عدم روند مشابه عناصر کمیاب و کمیاب خاکی در نمونه های کانه دار و سنگ های آذرین مافیک، بیانگر عدم ارتباط ژنتیکی کانه زایی با ماگماتیسم مافیک منطقه بوده و خاستگاه گرمابی آذرینزاد کانسار سرچلشک را منتفی می سازد. ویژگی های زمین شناسی، کانه زایی، مجموعه کانی شناسی و ساخت و بافت کانسنگ در کانسار سرچلشک شباهت زیادی با کانسارهای سرب و روی تیپ دره می سی‎سی‎پی (زیررده غنی از فلویور و باریم) دارد.