تحلیلی بر علل و فرآیند وقوع انقلاب اسلامی بر اساس نظریه تاریخ طبیعی انقلاب ها

چرایی و چگونگی وقوع انقلاب ها از جمله موضوعات مهمی است که از قرن ها پیش مورد توجه فیلسوفان، تاریخدانان و اندیشمندان سیاسی قرار گرفته و حاصل تلاش نظری آن ها، شکل گیری نظریه های مختلف در باب انقلاب بوده است. جک گلدستون این نظریه ها را در سه نسل متفاوت (نظریه های تاریخ طبیعی، نظریه های عمومی خشونت سیاسی و نظریه های ساختاری) جای داده و انقلاب اسلامی ایران را مبدع نسل چهارم انقلاب ها قلمداد کرده است. هدف اصلی این مطالعه، تحلیلی بر فرآیند انقلاب اسلامی بر اساس دیدگاه نسل اول نظریه پردازان انقلاب ها تحت عنوان «تاریخ طبیعی انقلاب ها» می باشد. روش تحقیق در این مطالعه توصیفی - تحلیلی و ابزار گردآوری اطلاعات منابع کتابخانه ای و اینترنتی می باشد. نتایج پژوهش نشان می دهد که در پاره ای موارد، علل وقوع و فرآیند انقلاب اسلامی (مانند تغییر بیعت روشنفکران، اصلاحات دیرهنگام و نافرجام رژیم پهلوی، سقوط رژیم پهلوی با یک بحران سیاسی حاد، اختلاف میان انقلابیون، به قدرت رسیدن موقتی میانه روها، عبور از رادیکالیسم به عمل گرایی و دوران ترمیدور) تا حدود زیادی منطبق با دیدگاه نسل اول نظریه های تاریخ طبیعی انقلاب ها می باشد.