مشروعیت بخشی به هنر در دیباچه های مرقع تیموری و صفوی

افزون بر هد ف های متعد د تاریخی، اد بی و کتاب شناختی که برای د یباچه های مرقع ذکر می شود ، د یباچه مجالی بود تا اد یبان و هنرمند ان بتوانند با مهارت و د انش خود ، از موجود یت هنر و هنرمند د فاع کنند . البته همه مولفان به این موضوع توجه ند اشتند که این خود نشان می د هد ضرورت های زمانه آنان را وا می د اشت تا بخشی از د یباچه را به این امر اختصاص د هند . پژوهش حاضر سعی د ارد به این بخش از د یباچه های مرقع توجه کند و به این پرسش پاسخ د هد که مولفان د یباچه های مرقع د ر د وره های تیموری و صفوی از چه شیوه هایی برای مشروعیت بخشی به هنر بهره می گرفتند. هد ف پژوهش، تحلیل متون تاریخ نگاری هنر ایران به منظور تعیین شیوه های استد لال و مشروعیت بخشی مولفان د یباچه های مرقع د ر د وره های مذکور است. برای حصول به هد ف پژوهش، از روش توصیفی تحلیلی و شیوه کتابخانه ای د ر گرد آوری اطلاعات بهره گرفته شد . نحوه تبیین مسیله به این صورت بود که ابتد ا با تبارشناسی شیوه های مشروعیت بخشی د ر د یگر ژانرهای اد بی و تاریخی، نحوه انعطاف آن ها و شکل گیری ساختاری  متناسب با مرقع، مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها نشان می د هند که نخستین بار شرف الد ین علی یزد ی با ایجاد تغییراتی د ر ساختار د یباچه نویسی، راه را بر نوشتن د یباچه بر مرقع هموار کرد . د ر اد امه با بررسی محتوا و استد لال های مولفان د یباچه های مرقع به تفکیک د وره های تیموری و صفوی، شیوه های مشروعیت بخشی آن ها به هنر، استخراج و د ر جد ول تطبیق د اد ه شد . نتایج پژوهش نشان می د هد که مولفان د یباچه های مرقع از پنج شیوه برای مشروعیت بخشی به هنر بهره برد ه اند که عبارتند از: 1. شیوه هستی شناختی: مشروعیت از طریق جایگاه هنر د ر نظام هستی؛ 2. شیوه کارکرد ی: مشروعیت بر حسب کارکرد های هنر د ر جامعه؛ 3. شیوه ذاتی: مشروعیت بخشی از طریق اثبات بنیان یگانه و مشروع برای هنر؛ 4. شیوه تاریخی: مشروعیت بخشی از طریق شخص معتبر و سلسله استاد شاگرد ی و 5. شیوه روایی: مشروعیت د هی با استفاد ه از احاد یث و روایات.