تبیین عوامل موثر بر بهبود کسب و کارهای زنان روستایی کارآفرین (مورد مطالعه: روستاهای شهرستان ملایر)

امروزه، در بسیاری از کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه کارآفرینی روستایی به عنوان راهبردی برای توسعه اقتصادی و اجتماعی روستاها مطرح می شود. طبق مطالعات انجام شده، خوداشتغالی سریع ترین رشد بخش کشاورزی در روستاها است. لذا هدف اصلی این پژوهش، تبیین عوامل موثر بر بهبود کسب وکارهای زنان روستایی کارآفرین در روستاهای شهرستان ملایر می باشد.

بر اساس آمار و اطلاعات کسب شده از سازمان ها و مراکز ذیربط، 125 نفر به عنوان زنان روستایی کارآفرین در مناطق روستایی شهرستان ملایر شناسایی شد که از این تعداد  92 نفر از زنان روستایی کارآفرین فعال به صورت تمام شماری انتخاب گردیدند. ابزار اصلی پژوهش، پرسش نامه ‏ای شامل دو بخش بود. در بخش اول ویژگی ‏های جمعیت‏ شناختی زنان روستایی کارآفرین مورد مطالعه و در بخش دوم، به منظور تبیین مفهوم کارآفرینی زنان روستایی، فهرستی از مهم ترین متغیرهای مطرح در حوزه کارآفرینی زنان روستایی با بررسی مطالعات تخصصی پیشین تهیه شد و پس از اعمال نظر متخصصان حوزه های یادشده، پرسش نامه ای محقق ساخته جهت انجام پژوهش آماده و مبنای کار قرار گرفت. روایی پرسش نامه پژوهش توسط متخصصان کارآفرینی حوزه زنان، توسعه روستایی و اعضای هیات علمی گروه ترویج و توسعه روستایی دانشگاه بوعلی سینای همدان تایید شد و جهت تعیین پایایی پرسشنامه از روش ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد. میزان این ضریب برای مقیاس مذکور، 0/83 به‏ دست آمد. تجزیه و تحلیل داده‏ ها با استفاده از نرم ‏افزار SPSS/22 و با بهره گیری از روش تحلیل عاملی انجام گردید.

عامل های شناسایی شده به‎ ترتیب شامل؛ ویژگی های شخصیتی، فرهنگی-اجتماعی، شرایط خانوادگی، آموزشی-اطلاعاتی، شرایط اقتصادی، نهادی- سازمانی و عامل تامین اعتبار بود.

نتایج پژوهش نشان داد در کشور ایران مشکلات و نارسایی های جهانی در زمینه اشتغال زنان مضاعف است و این در حالی است که حداقل به ظاهر، متون تاریخی، فرهنگی، قانونی و اجتماعی موجود در ادبیات تحقیق نشانی از هیچ گونه مانع در این رابطه در خود ندارند. این مشکلات در حدی است که درصد ناچیز اشتغال زنان در ایران، این کشور را در آخرین رده ها حتی در میان کشورهای در حال توسعه قرار داده است. بررسی موانع اشتغال و کارآفرینی زنان از دیدگاه های مختلف این فرضیه را به ذهن می آورد که شاید بر خلاف اکثریت آراء، عوامل درونی و به ویژه عدم وجود خلاقیت و خودباوری، مانع مهمی بر سر راه اشتغال و کارآفرینی بهینه زنان باشد. لذا، براساس نتایج حاصل پیشنهاد می شود برگزاری دوره های پرورش و بهبود مدیریت ریسک پذیری، تسهیل شرایط دریافت وام، عرضه محصول در غرفه جهت شرکت در نمایشگاه های محلی، همکاری همسر و سایر اعضای خانواده و آموزش مهارت های ارتباطی در اولویت فعالیت های سازمان های ذی ربط قرار گیرد.