مطالعه مولفه های هویتی هنر مطلوب انقلاب اسلامی با تمرکز بر بیانیه امام خمینی (ره) در سال 1367 خطاب به هنرمندان (بررسی نقاشی های منتخب از 1357 تا 1367)

انقلاب اسلامی به عنوان مبدا دگرگونی های مختلف در جامعه ایران و به ویژه عرصه هنر، ویژگی های هویتی منحصربه فردی داشت که تفاوت های اساسی میان آن و سایر انقلاب ها ایجاد می کند. بهترین منظر برای شناخت ویژگی های هویتی انقلاب اسلامی، دیدگاه امام خمینی (ره) به عنوان رهبر فکری و اجرایی انقلاب اسلامی است؛ رهبری که از تایید و همراهی مداوم مردم ایران برخوردار بود. بیانیه امام خمینی (ره) خطاب به هنرمندان که در سال 1367 به نگارش درآمد، عصاره دیدگاه ایشان و انقلاب اسلامی را در خصوص هنر نشان می دهد. حال پرسش اصلی این است که ویژگی های هویتی هنر مطلوب انقلاب اسلامی مطابق با بیانیه امام خمینی (ره) خطاب به هنرمندان چیست و چه اشتراکاتی میان این ویژگی ها و مولفه های مضمونی و موضوعی آثار نقاشی انقلاب اسلامی قابل مشاهده است. هدف اصلی پژوهش، شناسایی و معرفی ویژگی های هویتی هنر مطلوب انقلاب اسلامی، مطابق با دیدگاه امام خمینی (ره)، در هنر نقاشی دوران انقلاب اسلامی است. به این منظور، پس از تعاریف اولیه از هنر و رویکردهای هنر انقلاب اسلامی، بیانیه امام خمینی (ره) تجزیه وتحلیل و ویژگی های اصلی هویت هنر انقلاب اسلامی با توجه به آن استخراج شده است. سپس میزان تجلی و انعکاس این ویژگی ها در نقاشی انقلاب اسلامی بررسی شده است. اطلاعات لازم با استفاده از منابع کتابخانه ای جمع آوری شده و نمونه های مورد بررسی که با روش انتخابی، گزیده شده اند شامل آثار منتخبی از نقاشان حوزه هنری است که از سال 1357 (پیروزی انقلاب اسلامی) تا سال 1368 (رحلت امام خمینی (ره)) به تصویر درآمده اند. این پژوهش با رویکردی بنیادی و به شیوه توصیفی تحلیلی به این نتیجه دست یافته است که در سه بعد فردی، اجتماعی و ملی هویت، استعاره های بصری قابل توجهی مشاهده شد. اما در خصوص مضامین انتزاعی تر مانند شرف و عزت یا مضامین پیچیده تر نظیر نمایش جمال حق، معادل های بصری قابل توجهی در آثار مشاهده نشد.