تاثیر جنسیت بر مفهوم سازی استعاری در روایت های زنانه و مردانه از جنگ تحمیلی

بازنمایی جنسیت درروایت‏های زنانه و مردانه و کاربرد استعاره ‏های مفهومی و طرح‏واره  ‏های مورد استفاده آن‏ها در روایت ها تفاوت‏هایی دارد که نشان از تفاوت‏های ذهنی، ‏روحی و شناختی است. هدف پژوهش حاضر، بررسی روایت‏های نویسندگان زن و مرد برای تعیین میزان تاثیر جنسیت در به‏ کارگیری استعاره ‏های مفهومی و طرح‏واره‏ها بر مبنای نظریه لیکاف و جانسون (1980)  است. روش پژوهش مقاله تحلیل محتوای کیفی است. هشت داستان با مضمون جنگ، چهار روایت زنانه و چهار روایت مردانه مورد بررسی قرار گرفت که درنهایت حدود 3021 استعاره بدست آمد. ‏نتایج به‏دست آمده از تحلیل داده ‏ها نشان داد در آثار نویسندگان زن، بیشترین تعداد استعاره ‏ها هستی‏ شناختی و کمترین استعاره جهتی، و در آثار راویان مرد بیشترین تعداد استعاره‏ ها ساختاری و کمترین آن‏ها جهتی بود که این تفاوت در به‏ کارگیری نوع استعاره در زنان نسبت به مردان حاکی از نوع نگرش آن‏ها و توانایی و یا تمایل بیشتر در به‏ عینیت درآوردن مفاهیم انتزاعی است. نتایج پژوهش گویای آنست که روش فوق می‏تواند روش مناسبی برای تحلیل روایت از منظر تحلیل انتقادی استعاره در ادبیات دفاع مقدس باشد، زیرا طرح‏واره ‏ها از یکسو نشان ‏دهنده ساخت‏های زبانی و از سوی دیگر نشان ‏دهنده شکل‏ گیری تصاویر ذهنی در نتیجه مفهوم‏ سازی‏اند.