ساختار جامع فعالیتهای فوق برنامه ویژه دانش آموزان دختر دوره متوسطه اول

دوران نوجوانی سرشار از فرصت یادگیری صلاحیتها و مهارتهای جدید است. از آنجا که برنامه های مدارس دوره متوسطه به همه جنبه های رشد نمی پردازند، ضرورت دارد که هر نوجوان در فعالیتهای فوق برنامه شرکت کند. منظور از فعالیتهای فوق برنامه، هر نوع فعالیت خارج از برنامه درسی رسمی است که در آن دانش آموزان مشارکتی فعالانه، داوطلبانه و سازنده دارند. تنوع فعالیتهای فوق برنامه به افزایش تحرک بدنی، صیانت از آسیبهای فضای مجازی، کسب مهارت و تقویت آموزشهای مدرسه ای می انجامد. در این راستا، پژوهش حاضر با هدف شناسایی ساختار جامع فعالیتهای فوق برنامه ویژه دانش آموزان دختر دوره متوسطه اول با به کارگیری روش تحقیق آمیخته اکتشافی (کیفی- تحلیل محتوا و کمی- توصیفی پیمایشی) در سال تحصیلی 97-1396 در مدارس ناحیه یک شهر یزد انجام شده است. جامعه آماری شامل سه گروه مدیران مدارس دخترانه (28 نفر)، دانش آموزان دختر (7000 نفر) و مادران (7000 نفر) بود. داده های کیفی طی مصاحبه با ده مدیر مدرسه بر اساس اصل اشباع نظری و روش نمونه گیری هدفمند گردآوری شد، سپس 375 دانش آموز و 355 نفر از مادران به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب و به پرسشنامه های محقق ساخته پاسخ دادند. سه سوسازی نتایج تحلیل محتوای داده های کیفی و تحلیل واریانس رتبه ای فریدمن داده های کمی نشان داد که اولویت فعالیتهای فوق برنامه از نظر مدیران مدارس دخترانه، دانش آموزان و مادران به ترتیب، فعالیتهای ورزشی، فرهنگی- هنری، مهارتی- حرفه ای، با اختیار خود در منزل، آموزشی- درسی و مذهبی- معنوی است که می توان آنها را مبنای طراحی و اجرای فعالیتهای فوق برنامه در مدارس قرار داد.