بررسی روند تحول باورهای معرفت شناختی در بین دانش آموزان مقطع دبیرستان و رابطه آن با عملکرد تحصیلی

هدف اصلی این پژوهش، مقایسه باورهای معرفت شناختی دانش آموزان سال اول دبیرستان تا پیش دانشگاهی درباره ساده دانستن دانش، مطلق دانستن دانش، ذاتی تلقی کردن توانایی یادگیری و سریع دانستن فرایند یادگیری و همچنین، رابطه این باورها با عملکرد تحصیلی آنان می باشد. لذا، به منظور گردآوری داده ها درباره چهار باور کلی دانش آموزان در زمینه ماهیت دانش و یادگیری در یک مقطع از زمان از روش پیمایشی به شیوه مقطعی استفاده شده است. کلیه دانش آموزان دختر و پسر مشغول به تحصیل در دبیرستان های شهرستان یزد در سال تحصیلی 90-89 جامعه آماری مورد نظر را تشکیل داده اند. حجم نمونه مورد مطالعه در این پژوهش 690 نفر می باشد. به منظور گردآوری داده های مورد نیاز از پرسشنامه باورهای معرفت شناختی شومر (1997) که توسط بایلس (2009) مورد تجدید نظر قرارگرفت، استفاده گردید. نتایج حاصل از تحلیل داده ها از طریق آزمون t و F نشان داد که: بین اعتقاد دانش آموزان سالهای اول، دوم، سوم و پیش دانشگاهی راجع به ساده بودن، مطلق بودن دانش، سریع بودن فرایند یادگیری و ذاتی بودن توانایی یادگیری تفاوت معناداری وجود دارد. همچنین، بین باورهای معرفت شناختی دانش آموزان دختر و پسر تفاوت معنادار مشاهده شد. در حالی که باورهای معرفت شناختی دانش آموزان بر حسب رشته تحصیلی و نوع مدرسه با هم تفاوت معناداری نداشتند. نتایج حاصل از محاسبه ضرایب همبستگی و تحلیل رگرسیون چند متغیره نشان داد که ابعاد چهارگانه باورهای معرفت شناختی با عملکرد تحصیلی دانش آموزان روابط منفی معنادار دارند. در این میان، مهمترین عامل پیش بینی کننده عملکرد تحصیلی دانش آموزان بعد ساده دانستن دانش می باشد.