تحلیل اهمیت ژئومیتوسایت ها به عنوان میراث های زمین شناختی در توسعه گردشگری (مورد مطالعه: استان کرمان)

ژیومیتوسایت یا سایت افسانه ای زمین مکانی است که پدیده های نادر، شگفت انگیز و منحصربه فرد زمین شناختی و ژیومورفولوژیکی واقع در آن استقرارگاه و کانون ثقل ارزشهای فرهنگی-تاریخی و هویت بخش مردمان محلی و بعضا منطقه ای بوده و اغلب به نیروهای ماورایی نسبت داده می شود. این سایت ها بخشی از ارزشهای اجتماعی آن مناطق را در گذشته شکل داده است و می تواند به مثابه میراث های ارزشمند زمین شناختی به شمار رود. از این نظر تاریخ، فرهنگ، روابط اجتماعی، فولکلور و حتی ویژگیهای محیط دیرینه جغرافیایی را می توان از دل همین سایت ها ادراک نمود. بدین سخن، این مکانها نه تنها از منظر زمین شناختی، بلکه از نظر فرهنگی، اجتماعی، تاریخی و محیط های دیرینه زیستی حایز اهمیت بوده و در سالهای اخیر به عنوان میراث های زمین شناختی در سطح جهان مورد توجه قرار گرفته اند. هر کدام از این موارد به تنهایی می تواند برای جذب گردشگر و توسعه گردشگری سایت های زمین افسانه نقش مهمی ایفا نماید. هدف این پژوهش، بررسی ژیومیتوسایت های استان کرمان در جنوب شرق ایران به عنوان میراث های ارزشمند زمین شناسی است، جایی که از نظر داشتن این سایت ها از مناطق بسیار برخوردار ایران قلمداد می شود. برای شناسایی این مکانها از مطالعات کتابخانه ای و میدانی (روایت های فولکلور) استفاده شده و برای تحلیل مکانها و عارضه ها نیز از روش مشاهدات میدانی و تحلیل نقشه های زمین شناسی و توپوگرافی استفاده شده است. بدین روی، مهمترین سایت های افسانه ای زمین در استان کرمان شامل شهر افسانه ای لوت، دودکش های جن، ژیوسایت سکونت گاه صخره ای میمند، کوه شیوشگان، کوه مارکشه و غار ایوب مورد بررسی و تحلیل قرار گرفتند. افسانه یا افسانه های مربوط به هر یک از آنها مطرح و تحلیل زمین شناختی و ژیومورفولوژیکی آنها نیز بیان گردید. نتایج نشان داد که اغلب ژیومیتوسایت های کرمان بر اثر فرایندها و رخدادهای اقلیمی، ژیومورفولوژیکی و زمین شناختی کواترنر ایجاد شده و احتمالا در کواترنر پسین و آغاز هولوسن به صورت مراکز جمعیتی درآمده اند. همچنین از نظر باستان شناسی، اسطوره شناسی، جامعه شناختی و تاریخی و مهمتر از آنها به مثابه میراث های زمین شناختی ارزشمند بشری اهمیت داشته و می تواند به عنوان سایت های گردشگری مهم ملاحظه شده و مورد توجه و حفاظت بیشتری قرار بگیرند.