ادوار استرس مالی و پیامدهای آن بر رشد اقتصادی در ایران

در دهه‏های اخیر با توجه به افزایش استرس‏ در بازارهای مالی و تاثیر آن بر رشد اقتصادی، نیاز به پیدا کردن مدل‏ها و شاخص‏های بهتر برای رویارویی با حوادث بحران‏زا و کاهش اثرات آن احساس می‏شود. این پژوهش، به دنبال پاسخ به این پرسش است که اثر استرس کل سیستم مالی و زیربخش اصلی آن در اقتصاد ایران (سیستم بانکی، بازار بورس اوراق بهادار و بازار ارز) بر رشد اقتصادی چگونه است؟ برای این منظور از داده‏های فصلی سری زمانی (1)1370 تا (4)1395 از بخش بانکی و بازارهای سهام و ارز استفاده شده است. برای ساخت یک شاخص چندبعدی استرس مالی «در داخل» و «در میان» هر بخش/بازار به ترتیب از روش تجزیه‏ی مولفه‏های اصلی و وزن‏دهی اعتباری بهره گرفته‏ شده است. با استفاده از مدل خودبازگشت میانگین متحرک (ARMA) و رهیافت خودبازگشت با وقفه‏های توزیعی (ARDL) وقفه‏های بهینه‏ی مورد نیاز برآورد و با استفاده از رهیافت خودبازگشت واریانس ناهمسان شرطی عمومیت‏یافته نمایی (EGARCH)، واریانس شرطی شاخص‏های مورد نظر که معرف فراریت شاخص‏هاست محاسبه گردید. سپس با استفاده از مدل مارکوف-سوییچینگ، به ارزیابی تاثیر استرس مالی بر رشد اقتصادی ایران پرداخته شده است. نتایج حاکی از آن ات که با وجود دوره‏های استرس مالی در ایران، تاثیر آن بر رشد اقتصادی بسیار ناچیز و در بیشتر مواقع بی‏معنی بوده است.