بررسی و انتخاب سامانه مناسب آبیاری گندم با روش فراتحلیل

با توجه به محدودیت منابع آبی کشور و خشک سالی در سال‏های گذشته، استفاده از سامانه‏های نوین آبیاری به منظور استفاده بهینه از آب مصرفی و افزایش بهره‏وری آب رشد چشمگیری داشته و تحقیقات گسترده‏ای نیز در این ارتباط انجام شده است. لذا، نتایج مطالعات انجام شده در رابطه با سیستم‏های مختلف آبیاری، جمع‏آوری و با استفاده از روش متاآنالیز مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. از نرم‏افزارOpenMEE برای بررسی اطلاعات استفاده شد. میزان اندازه اثر آب مصرفی در دو سامانه آبیاری قطره ای و بارانی نسبت به سامانه آبیاری سطحی به ترتیب 498/3- و 458/3- تعیین شد، که با توجه به طبقه بندی کوهن، دارای اثربخشی زیاد می باشند. همچنین نتایج بررسی به روش متا‏آنالیز نشان داد که استفاده از دو سامانه آبیاری قطره ای و بارانی نسبت به روش آبیاری سطحی به ترتیب باعث کاهش میزان آب مصرفی به میزان 9/21 و 1/23 درصد شده است. هرچند تفاوت زیادی ازنظر میزان آب مصرفی دو سامانه آبیاری قطره ای و بارانی مشاهده نشد، ولی آبیاری قطره ای باعث افزایش عملکرد محصول نسبت به سامانه آبیاری سطحی شده بود. سامانه آبیاری قطره ای نسبت به سامانه آبیاری سطحی از نظر افزایش عملکرد دارای اثربخشی زیادی (به میزان 914/0) بوده ولی اثر سامانه آبیاری بارانی نسبت به سامانه آبیاری سطحی بر میزان افزایش عملکرد غیرقابل ملاحظه‏ بود. نتایج متاآنالیز نشان داد که روش آبیاری قطره ای (نواری) و آبیاری بارانی به ترتیب باعث افزایش 4/39 و 1/31 درصدی در بهره وری آب نسبت به سامانه آبیاری سطحی آب در محصول گندم شده-اند.