تغییرشکل های معاصر پوسته ای در منطقه البرز بر اساس میدان سرعت GPS و توابع اسپلاین

اندازه گیری های جابجایی سطحی پوسته زمین با استفاده از مشاهدات GPS به شکل گسسته در محل ایستگاه ها انجام می شود؛ بنابراین، نمی توان تغییرشکل پوسته را به صورت یک میدان پیوسته بررسی کرد. برای حل این مسیله می توان از درون یابی با توابع اسپلاین استفاده نمود. در این روش مختصات جغرافیایی و بردار مولفه های سرعت ایستگاه ها ورودی بوده و مولفه های میدان سرعت دو بعدی(Ve, Vn)  روی شبکه منظم با فواصل 30 دقیقه خروجی هستند. برای انجام آنالیز داده های برداری پراکنده جابجایی مسطحاتی 86 ایستگاه GPS با توزیع غیریکنواخت در منطقه البرز واقع در شمال ایران مورد آنالیز قرار گرفته است. دلیل انتخاب این منطقه وجود ایستگاه های GPS  متعدد و زمین ساخت فعال آن است. درون یابی برای مولفه های بردارهای سرعت به طور جداگانه و هم زمان با درنظرگرفتن ارتباط کشسانی با نسبت پواسون انجام می شود. برای اعتبارسنجی مدل ده درصد داده ها برای آزمون و بقیه برای آموزش انتخاب می شوند. ضریب تعیین برای مولفه های شرقی و شمالی به ترتیب برابر 25/0 و 88/0 به دست آمد. برای کاهش اثر همبستگی داده های با فواصل نزدیک در نتایج اعتبارسنجی، کاهش داده با بلوک های 50 کیلومتری انجام شد. در این حالت ضریب تعیین برای مولفه های شرقی و شمالی به ترتیب برابر 18/0- و 47/0 تعیین شد. برای درون یابی هم زمان دو مولفه ضریب تعیین برابر 88/0 و با کاهش داده با بلوک های 50 کیلومتری برابر 84/0 به دست آمد. اعتبارسنجی ها نشان می دهد که درون یابی هم زمان مولفه ها با استفاده از ارتباط کشسانی آن ها منجر به بهبود نتایج برای داده های برداری پراکنده نسبت به درون یابی جداگانه مولفه ها می شود. نتایج درون یابی میدان سرعت نشان می دهد که توزیع مکانی تغییرشکل پوسته در ناحیه البرز نامنظم بوده و دارای ویژگی افراز است. نرخ کرنش برآوردی از میدان سرعت درون یابی شده، تغییرشکل از نوع همگرایی در منطقه مورد مطالعه را نشان می دهد و وقوع فشارش در منطقه مرتفع البرز را تایید می کند.