معرفی و برآورد روش هدف‬گذاری بهینه گروهی برای تخصیص یارانه ها: مطالعه موردی خانوارهای شهری ایران

هدف اصلی این مقاله مقایسه ویژگی های مختلف اقتصادی و اجتماعی خانوارهای شهری کشور با هدف شناسایی بهترین مشخصه ها به منظور هدفگذاری یارانه ها در ایران است. این مقاله یک روش بهینه سازی عددی به نام هدفمند سازی بهینه گروهی را بهکار می گیرد که برای یافتن پرداخت های انتقالی بهینه گروهی که موجب بیشترین کاهش در هر شاخص فقر جمع پذیر می شوند طراحی شده است. برای این منظور داده های هزینه درآمد خانوارهای شهری کشور در سال 1399 به کار گرفته شده و برای بررسی دقت هدفگذاری از سه شاخص کارایی هدفگذاری، خطای شمول و خطای حذف استفاده شده است.  نتایج نشان می دهد که بر اساس شاخص فقر سرشمار کارایی هدفگذاری مبتنی بر مشخصه های مختلف خانوار بین 01/17 تا 22/22 درصد هدفمندی بر اساس اطلاعات کامل، نرخ پوشش جمعیتی بین 76/79  تا 100 درصد و جمع دو خطای شمول و حذف بین 55/33 تا 23/40 تغییر می کند. اما اگر به جای شاخص فقر سرشمار هدفگذاری بر اساس شاخص شکاف فقر انجام گیرد کارایی هدفگذاری بین 39/57 تا 86/71، نرخ پوشش جمعیتی بین 29/23 تا 100 و جمع دو خطای حذف و شمول بین 55/33 تا 23/40 خواهند بود. در نهایت اگر شاخص توان دوم شکاف فقر مبنای هدفگذاری قرار گیرد میزان کارایی بین 26/59 تا 62/74، نرخ پوشش جمعیتی بین 54/80 تا 100و جمع دو خطای شمول و حذف بین 33/33 تا 23/40 تغییر خواهد کرد. مبتنی بر نتایج مقاله، مشخصه ای که باید در هدفگذاری مورد توجه قرار گیرد بعد خانوار است. بر اساس این شاخص، کارایی هدفگذاری 62/74 درصد ،نرخ پوشش جمعیتی  37/86  و میزان خطای حذف 60/4 و خطای شمول 30/30 است.