خشونت خانگی دوران بارداری و عوامل پیشگویی کننده آن در همه گیری کووید-19 در زنان نخست زا در شهر اصفهان

کووید-19 از جمله بحران هایی است که به شدت سلامت روانی مردم به ویژه سلامت روان زنان باردار را تهدید می کند. از طرفی قرنطینه کووید-19 می تواند بروز خشونت خانگی در زنان باردار را تحت تاثیر قرار دهد. هدف از مطالعه حاضر تعیین شیوع خشونت خانگی در بارداری و عوامل پیشگویی کننده آن در همه گیری کرونا بوده است.

این مطالعه از نوع توصیفی- همبستگی است که با نمونه گیری چندمرحله ای از 308 مادر نخست زا تحت پوشش مراکز جامع سلامت شهر اصفهان در سال 1400 با استفاده از پرسشنامه اطلاعات جمعیت شناختی و باروری و پرسشنامه استاندارد خشونت خانگی انجام گرفت. تحلیل داده ها در نرم افزار SPSS نسخه 22 و با استفاده از آزمون ضریب همبستگی Spearman و آزمون های ناپارامتریک Mann-Whitney و Kruskal-Wallis انجام گرفته است.

2/19% مادران (59 نفر) خشونت خانگی را در طی دوران بارداری خود درک کرده بودند (کسب نمره 60 و بالاتر از پرسشنامه خشونت خانگی). شایع ترین تجربه خشونت (اعم از درک شده)، خشونت روانی با 4/74% (229 نفر) و پس از آن به ترتیب خشونت اقتصادی با 1/35 % (108 نفر)، خشونت جنسی با 2/17 % (53 نفر) و خشونت جسمی با 9/14% (46 نفر) بود. بین خشونت خانگی در بارداری با تعداد خواهر و برادر، رتبه تولد، سطح تحصیلات مادر و همسر و شغل همسر ارتباط معنادار یافت شد (05/0>p).

همه گیری کووید-19 زنان باردار را نسبت به خشونت خانگی آسیب پذیرتر کرده است. عوامل فردی و فرهنگی زیادی در بروز خشونت خانگی دخیل هستند. بعضی عوامل مانند سطح تحصیلات فرد، تحصیلات همسر و شغل پیشگویی کننده بروز رفتارهای خشونت آمیز می باشد. با شناسایی این عوامل و غربالگری خشونت خانگی در دوران بارداری می توان از رخداد رفتارهای خشونت آمیز توسط همسر و پیامدهای منفی خشونت خانگی بر مادر و جنین جلوگیری کرد.