دادخواهی های حق بر سلامت روان؛ از تکاپو تا حمایت

سلامت روان، افزون بر فقدان اختلالات روان، زیست مثمر در محیط اجتماعی را دربر می گیرد و یکی از ابعاد مهم سلامت در معنای کلی آن است. حق بر سلامت روان با همراهی دولت ها به منصه بروز و ظهور می رسد و مداخله دولت ها نیز به جهت برخورداری از منابع و امکاناتی است که راه دستیابی به این حق را هموار می سازد. ناکارآمدی قوای قانون گذار و مجری در ایجاد منابع و امکانات و رفع موانع موجود، وظیفه دادخواهی از حقوق پایمال شده افراد- به خصوص بیماران روان- را به دوش دستگاه قضا می گذارد. پرسش این پژوهش بر میزان و چگونگی حمایت دستگاه قضا از حق بر سلامت روان افراد استوار است که با بررسی وضعیت بیماران روان در برخورداری از آزادی برابر با دیگران، درمان و ارتقای آن با جستجو در آرای دادگاه اروپایی حقوق بشر، دیوان عالی ایالات متحده امریکا و دادگاه سلامت روان بریتانیا انجام می شود. ورود دادگاه اروپایی و دیوان عالی به پرونده های این حوزه از باب صلاحیت کلی و در راستای تحقق حق بر دادرسی منصفانه است. در مقابل، دادگاه سلامت روان بریتانیا که مولود قانون سلامت روان این کشور است، به عنوان نهادی مستقل در راستای حمایت از حق بر سلامت روان گام برمی دارد و راه حل های نوینی را پیش روی بیماران روان قرار می دهد.