بررسی تاثیر عوامل درون سازمانی، بین سازمانی و بیرونی بر عملکرد صادراتی کسب و کارهای فعال در منطقه آزاد تجاری-صنعتی بندر انزلی بر مبنای رویکرد مبتنی بر رابطه

امروزه اقتصادهای نوظهور مسیر توسعه یافتگی را در گسترش فعالیت های تجاری به خارج از مرزهای خود می بینند. گسترش مرزهای رقابت، منجر به توجه بیشتر کسب وکارها به توسعه عملکرد خود در حوزه بین المللی شده و عواملی همچون عملکرد صادراتی به هدفی برای بسیاری از کسب وکارها تبدیل شده است. در این راستا مناطق آزاد حوزه ای اقتصادی و پویا هستند که با فراهم کردن منابع حمایتی، مسیری برای پشتیبانی بهتر از کسب وکارها را فراهم کرده اند. همچنین شبکه سازی تجاری و تشکیل گروه های کسب وکار چارچوبی برای همکاری و توسعه قابلیت های رقابتی را برای شرکت ها در این اقتصادها به وجود آورده است. برای این منظور با تکیه بر رویکرد استراتژیک مبتنی بر رابطه، در این پژوهش مجموعه ای از؛ عوامل درون سازمانی (مانند؛ شبکه گرایی، حمایت مدیریت، گرایش بلندمدت)، عوامل بین سازمانی (مانند؛ اطمینان، وابستگی، اعتماد، شکاف تعاملی کم، تناسب همکاران) و عوامل بیرونی (مانند؛ حمایت دولت، آشفتگی بازار، موانع ورود به صنعت) برای بررسی عملکرد صادراتی شرکت های فعال در بستر منطقه آزاد با نگاهی شبکه محور مورد تحلیل قرار گرفتند. برای برازش مدل پژوهش، نمونه ای متشکل از 151 شرکت فعال در منطقه آزاد تجاری-صنعتی بندر انزلی انتخاب و با ابزار پرسشنامه و تکنیک مدل سازی معادلات ساختاری (با استفاده از نرم افزار smart PLS)، مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاکی از تایید تاثیر هر یک از عوامل؛ درون سازمانی، بین سازمانی و بیرونی بر عملکرد صادراتی است. همچنین اثر تعدیل کنندگی روابط سیاسی در مدل پژوهش تنها در رابطه عوامل بیرونی بر عملکرد صادراتی معنادار بوده و در سایر روابط در سطح معناداری 95 درصد مورد تایید قرار نگرفت.