مقایسه جوانه زنی و رشد اولیه گیاهچه Bornm. & Fleischm Ophrys schulzei در محیط کشت های مختلف درون شیشه ای

Ophrys schulzei، گونه ای ارکید است که بخش زیرزمینی آن کاربردهای زیادی در صنایع غذایی و دارویی دارد. درصد جوانه زنی پایین، شرایط اکولوژیکی خاص مورد نیاز و برداشت های بی رویه و غیر اصولی از این گیاه موجب شده که جمعیت آن در عرصه طبیعی به شدت کاهش یافته و در معرض خطر انقراض قرار گیرد. بنابراین ارزیابی روش های مختلف تکثیر این گیاه به منظور حفاظت برون جای و نیز تکثیر و اهلی سازی آن، از ضروریات است. در این پژوهش، جوانه زنی، تشکیل پروتوکورم و شاخص های رشدی گیاهچه Ophrys schulzei در 5 نوع محیط کشت درون شیشه ای شامل Malmgren،Orchimax ،P723 ، و در قالب طرح کاملا تصادفی با 5 تکرار طی سال های 1398 تا 1400 در مرکز پژوهشی اصلاح و توسعه گیاهان دارویی دانشگاه کردستان مورد ارزیابی قرار گرفت. بیش ترین (26/25 درصد) و کم ترین (0 درصد (درصد جوانه زنی به ترتیب در محیط کشت های Malmgren و Orchimax مشاهده شد. پروتوکورم ها در محیط کشت Malmgren زودتر از سایر محیط کشت ها (33/19 روز پس از کشت بذر) بوجود آمدند. در محیط کشت ، پروتوکورم ها پس از بوجود آمدن در همان حالت باقی ماندند و هیچ گونه تغییر قابل توجهی در آن ها مشاهده نشد. مریستم های اولیه در محیط کشت Malmgren، زودتر از دو محیط کشت و P723 (66/105 روز پس از کشت بذر) ظاهر شدند. فقط در سه محیط کشت P723، Malmgren و ، گیاهچه تشکیل شد. بیش ترین وزن پروتوکورم (12/0 گرم) متعلق به محیط کشت Malmgren، و بیش ترین طول ریشه (44/21 میلی متر)، وزن ریشه (19/0 گرم)، وزن اندام هوایی (05/0 گرم)، طول گیاهچه (98/45 میلی متر) و وزن گیاهچه (37/0 گرم)، متعلق به گیاهچه های محیط کشت P723 بود. از نظر تعداد ریشه و طول اندام هوایی گیاهچه، بین سه محیط کشت مذکور تفاوت معنی داری مشاهده نشد. به طور کلی، از بین محیط کشت های مورد مطالعه، Malmgren و P723 محیط کشت های مناسب تری جهت تولید گیاهچه Ophrys schulzei شناخته شدند.