بررسی و تبیین فرایند و مکانیزم اثرگذاری دعا بر آرامش روان انسان

اینکه فرایند اثرگذاری «دعا» بر بهداشت و آرامش روان چگونه است و چه فعل وانفعالی رخ می دهد که نتیجه و برون داد آن آرامش روان است؟! جای آن در تحقیقات موجود خالی بود لذا این تحقیق، با هدف بررسی و تبیین فرایند های اثرگذاری دعا بر آرامش روان صورت گرفت.

مواد و روش ها: 

این مطالعه از نظر هدف، کاربردی و از نظر شیوه اجرا کیفی بود. جامعه پژوهش، تمام دانش آموختگان، اساتید و محققان حوزه روانشناسی دینی ساکن در تهران بودند و طبق اصل اشباع نظری 20 نفر با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. ابزار پژوهش مصاحبه نیمه ساختارمند بود و روایی و پایایی پرسشنامه با استفاده از روش ارزیابی Lincoln & Guba تایید شد. برای تحلیل داده ها از روش تحلیل کیفی Colaizzi استفاده شد.

از میان 53 شاخص (گویه)، 7 مولفه اصلی (اتصال به قدرت عظیم خداوندی و پیدا کردن حامی، امیدآفرینی، ایجاد لذت معنوی و ارتباط عاطفی عمیق، افزایش معرفت به زندگی و هستی، سوق دادن به سمت رفتارهای مطلوب، افزایش عزت نفس، هویت یابی) و 3 بعد اصلی (تحول در حالات شخصیه، تحول در باورها و سبک زندگی، تحول در خودباوری) قابل شناسایی است.

این تحقیق مهمترین تبیین ها از فرایند تاثیر دعا بر آرامش روان را شناسایی نمود و پیشنهاد آن، اولا؛ قرار گرفتن دعا در برنامه های سلامت بیماران و ثانیا؛ تبیین تاثیر دعا بر آرامش روان در محتوای دوره های پودمانی، کارگاه های آموزشی و متون درسی در رشته های روان شناسی، پزشکی و مشاوره است.